Το ψηφιακό περιβάλλον αναπαριστά οτιδήποτε προηγουμένως δεν μπορούσε να αναπαρασταθεί, δίνοντας του φωνή και βαρύτητα. Κι ενώ αυτό εκ πρώτης όψεως φαίνεται απελευθερωτικό, εκ δευτέρας αναδεικνύει την απουσία ύπαρξης ενός συνεκτικού πλαισίου που νοηματοδοτεί την αναπαράσταση. Ο άνθρωπος αδυνατεί να βρει προσωπικό νοήμα ή, ακόμα κι όταν βρίσκει, σύντομα διαπιστώνει την προσωρινή διάρκειά του. Αντιθέτως, για τις ψηφιακές εταιρείες (Google, Meta, Amazon, Microsoft) εξάγονται νοήματα που αξιοποιούν οι αλγόριθμοι των big data προς εξυπηρέτηση των σκοπών τους.

Και οι σκοποί τους δεν αφορούν την αναγνώριση προσώπων, αφού δεν ενδιαφέρονται για το άτομο και τις επιλογές ή τις προτιμήσεις του. Αυτό για το οποίο ενδιαφέρονται είναι η μοντελοποίηση μεγάλου όγκου δεδομένων για μεγάλα πλήθη ανθρώπων, η μοντελοποίηση της συμπεριφοράς του πλήθους σε συλλογικό επίπεδο. Τα μοντέλα αυτά αξιοποιούνται στα πλαίσια της ψηφιακής διακυβέρνησης ώστε να καθοδηγηθεί η συμπεριφορά του πλήθους για την εξυπηρέτηση των κυβερνητικών στόχων.

Ένα άλλο εγγενές μειονέκτημα των δεδομένων (data) είναι ότι υπάρχουν ανθρώπινες διαστάσεις, οι οποίες δεν αναπαρίστανται, ούτε δύνανται να αναπαρασταθούν υπό τη μορφή δεδομένων. Τα βιωματικά, συναισθηματικά, ψυχολογικά και πνευματικά στοιχεία του ανθρώπου, που συγκροτούν την ανθρώπινη ύπαρξη στο σύνολό της, μένουν χωρίς αναπαράσταση. Η ψευδαίσθηση ότι αντικατοπτρίζονται αυτά τα στοιχεία μέσα από τα θραύσματα των επιλογών και της συμπεριφοράς των ανθρώπων, καθιστά πολύ φτωχή την αντίληψη του ύψους, του βάθους και του εύρους της ανθρώπινης οντότητας.

Εξάλλου, τα δεδομένα που σήμερα θεωρούνται αγαθό με μεγάλη αξία για την οικονομία και την κοινωνία, αύριο μπορεί να θεωρούνται απορρίμματα, όπως συνέβη με τα τσιγάρα και τη ζάχαρη. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν μπορούν να αποκοπούν από την επίγεια, υλική πραγματικότητά μας, με την οποία συνδέονται για να την εμπλουτίσουν στα πλαίσια της κατάλληλης αξιοποίησής τους.

Οι αλγόριθμοι έχουν μεγάλη αντιπάθεια για το μέσο όρο, τον οποίο συμπαθεί η παραδοσιακή στατιστική. Επίσης, αντιπαθούν τις ομάδες και τις κοινωνικές τάξεις, που κι αυτές είναι συμπάθειες της στατιστικής. Οι αλγόριθμοι απευθύνονται στην ατομικότητα, τη διαφορετικότητα, τη μοναδικότητα του καθενός ανθρώπου. Είναι οξύμωρο βέβαια το πώς αυτή η εξατομίκευση πάει μαζί με τη μαζική επιτήρηση και χειραγώγηση. Για να δούμε πώς...

Ζούμε σε μια κοινωνία όπου τα πάντα διαθέτουν ισότιμη αξία (δεν υπάρχει ηθική τάξη, καλό και κακό... όλα είναι ισότιμα). Σε αυτή την κοινωνία ο καθένας οφείλει να βελτιστοποιεί τον εαυτό του, να είναι και να έχει τα πάντα, ανά πάσα στιγμή, αλλιώς είναι ανύπαρκτος μέσα στην ισοτιμία των πάντων.

Η αλγοριθμική λογική συμπλέει με την τρέχουσα κοινωνική πραγματικότητα, και αφορά τη βελτιστοποίηση της υφιστάμενης κατάστασης, έτσι ώστε αυτή να παραμένει όσο το δυνατόν πιο ευνοϊκή για τα ενδιαφερόμενα μέρη. Ένας αλγόριθμος λοιπόν επιτυγχάνει τον καλύτερο τρόπο ικανοποίησης των καταναλωτών σε πραγματικό χρόνο και χωρίς αυτοί να προβούν σε γνωστικές λειτουργίες (αντίληψη, προσοχή, μνήμη, σκέψη, γλώσσα), με άμεση εκμετάλλευση των παρορμήσεων τους ώστε να βελτιστοποιούνται αυτοί οι καταναλωτές.

Ας διευρύνω το συλλογισμό μου μέσα από την προσωπική εμπειρία:

Μου κάνουν εντύπωση οι τηλεπωλήσεις ενέργειας/τηλεφωνίας. Καλείται κανείς κατά τη διάρκεια ενός απροσδόκητου τηλεφωνήματος (ως "εκ θαύματος" όμως την κατάλληλη στιγμή) να επιλέξει πάροχο και πρόγραμμα. Προσωπικά κουράζομαι ακόμα και στην επιλογή προϊόντων από τα ράφια με τα πολλά ομοειδή αλλά "διαφορετικά" προϊόντα στα μεγάλα σούπερ μάρκετ (γιατί μάλλον ενεργοποιώ περισσότερες γνωστικές λειτουργίες από ό,τι με καλεί η συνθήκη), αλλά και στις σελίδες ηλεκτρονικών αγορών προϊόντων ή υπηρεσιών με παραμετροποίηση. Όσον αφορά τις ηλεκτρονικές αγορές, γνωρίζουμε ότι η ταχύτητα της ανθρώπινης σκέψης βραχυκυκλώνεται από την ταχύτητα της ψηφιακής τεχνολογίας. Η ταχύτητα της ψηφιακής τεχνολογίας εκμεταλλεύεται άμεσα τις παρορμήσεις των ανθρώπων παρά την κριτική τους σκέψη. Οι αλγόριθμοι της εξατομίκευσης επιτυγχάνουν τη μαζική επιτήρηση των επιθυμιών και τη μαζική χειραγώγηση των παρορμήσεων.

Ο προβληματισμός που τίθεται είναι κατά πόσο θα παραμελήσουμε και θα αδρανοποιήσουμε ή θα αποδυναμώσουμε γνωστικές λειτουργίες (όπως η αντίληψη, η προσοχή, η μνήμη, η σκέψη, η γλώσσα), για χάρη της ικανοποίησης των παρορμήσεων μας. Το νοητικό δυναμικό μας "βράζει" και ζητά να διοχετευτεί κάπου. Τι, πώς, πόσο, πού, με ποιον και γιατί "βράζει" είναι κάποια ερωτήματα που απασχολούν τους επιστήμονες ψυχολόγους αναζητώντας απαντήσεις, μαζί με το τι γίνεται όταν μετά το σημείο "βρασμού" αρχίζει να "εξατμίζεται".

Πάντως, η παραδοξότητα και η ψευδαίσθηση που προκαλούν οι εφαρμογές της αλγοριθμικής λογικής θεωρώ ότι είναι προφανής, για αυτό διαισθάνομαι το αδιέξοδο της τεχνητής νοημοσύνης...

Πώς αλλάζει ο κόσμος με την τεχνητή νοημοσύνη και το διαδίκτυο;

Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι οι ωραίες ιδέες και οι διαμαρτυρίες που εκφράζουν στο διαδίκτυο είναι ένας δυναμικός τρόπος για να αλλάξει ο κόσμος. Όμως ο κόσμος δεν είναι το αποκομμένο σύννεφο του διαδικτύου. Ο κόσμος έχει την υλική του διάσταση. Όταν αυτή συνδέεται με το διαδικτυακό σύννεφο, τότε μπορεί να εμπλουτιστεί.
Η επικέντρωση στο εδώ και τώρα, η επανοικειοποίηση του τοπικού, η συγκέντρωση στην πραγματική δημιουργία (πχ. μεγάλωμα παιδιού, καλλιέργεια αμπελιού/περιβολιού, κατασκευή κτίσματος, κ.α.) είναι επιλογές που μπορούν να επιφέρουν άμεση αλλαγή στον κόσμο.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει υπερεκτιμηθεί, ως αποκομμένη από το πραγματικό, κι ενώ είναι ένα ακόμα εργαλείο για τον άνθρωπο, δεν είναι το απόλυτο εργαλείο που υποκαθιστά τον άνθρωπο.

Θυμάμαι τον παππού μου να του φέρνει τη #σύνταξη ο #ταχυδρόμος .

Θυμάμαι τον πατέρα μου να πηγαίνει στην #τράπεζα για να του δώσει τη σύνταξή του ο #τραπεζικός #υπάλληλος .

Η μητέρα μου χρειάζεται τον #ψηφιακό της #σύμβουλο για να κάνει πληρωμές με την κάρτα που είναι συνδεδεμένη η σύνταξή της. Αυτόν το ρόλο παίζουμε για την ώρα εμείς, τα παιδιά και τα εγγόνια της.

Νέες εποχές, νέα επαγγέλματα - ο διαμεσολαβητής παραμένει.

Αυτό που πραγματικά αλλάζει είναι το συναίσθημα της επαφής. Με τον ταχυδρόμο υπήρχε χαρά και φιλοδώρημα. Με τον τραπεζικό υπάλληλο υπήρχε η γκρίνια της αναμονής στην ουρά. Με τον "ψηφιακό σύμβουλο" υπάρχει ένα κενό, η αίσθηση της αδυναμίας συμμετοχής και άσκησης ελέγχου, η αποστασιοποίηση από αυτό που είναι δικό τους, η οποία γεννά υπαρξιακές ανησυχίες.

Τη φράση της Μαρίας Αντουανέτας «Αν δεν έχει ο λαός ψωμί, ας φάει παντεσπάνι» μου θυμίζει η ψηφιακή ανασυγκρότηση του κράτους και των επιχειρήσεων. Διαρκώς βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αντιφάσεις και αντιθέσεις: ανάμεσα στις δυνατότητες που υπόσχονται και σε αυτές που προσφέρονται, ανάμεσα στις παρουσιαζόμενες εξελίξεις και τις άμεσα προσφερόμενες λύσεις, ανάμεσα στην προσφορά (των επιβεβλημένων αναγκών) και τη ζήτηση (των πραγματικών αναγκών).

Ζούμε τα τελευταία δύο χρόνια σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον ψηφιακής διακυβέρνησης. Η ψηφιοποίηση, ως ένα είδος ποσοτικοποίησης των πολιτικών ζητημάτων, επιτυγχάνεται μέσω αλγορίθμων. Οι αλγόριθμοι αξιοποιούν τα μεγάλα δεδομένα (big data), από τα οποία προκύπτουν οι υποθέσεις και τα κριτήρια ταξινόμησης, ενώ στην παραδοσιακή στατιστική, γίνονται εκ των προτέρων υποθέσεις για τον κόσμο, συμβάσεις ποσοτικοποίησης και κατηγοριοποιήσεις. Η διακυβέρνηση του κόσμου μέσω των αλγόριθμων ξεπερνά, κι αφήνει πίσω της, τη διακυβέρνησή του μέσω της πολιτικής, του δικαίου και των κοινωνικών κανόνων όπως τη γνωρίζαμε. Σε ό,τι αφορά το κοινωνικό πεδίο, όλη η έρευνα των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών γινόταν πάνω στη βάση της πρόβλεψης των πιθανοτήτων που οδηγούσε σε προτάσεις (αυτό που είναι καλύτερο να γίνει και αυτό που δεν κάνει καλό).

Με τη μαζική επεξεργασία των δεδομένων η συλλογιστική και οι στόχοι άλλαξαν και αφορούν πλέον τον έλεγχο της αβεβαιότητας. Από τις πιθανότητες περάσαμε στις δυνατότητες, επιδρώντας στις συμπεριφορές μέσω ειδοποιήσεων. Η ψηφιακή είναι μια σχετικά ασυνείδητη μορφή διακυβέρνησης η οποία καθοδηγεί την προσοχή των ανθρώπων προς συγκεκριμένα πράγματα και επιβάλλει την αναγκαιότητα κάποιων συγκεκριμένων συμπεριφορών.

Τα φιλοσοφικά αλλά και τα πρακτικά ζητήματα που προκύπτουν είναι πολλά. Τα μελετώ και τα μοιράζομαι μαζί σας.

Η ψηφιακή διακυβέρνηση εισήγαγε με αφορμή τον COVID-19 τη νέα αντίληψη "να συμπεριφερόμαστε σαν να είμαστε φορείς του ιού" ακόμα κι αν δεν έχουμε νοσήσει. Η αντίληψη αυτή (την οποία όρισε ως ατομική ευθύνη) είναι απόρροια της αλγοριθμικής συλλογιστικής. Σύμφωνα με τη λογική των αλγορίθμων (μετα-λογική), όλοι οι τύποι ενδείξεων προβλέπουν αποτελέσματα (ενώ η παραδοσιακή στατιστική ενδιαφέρεται για την πρόβλεψη αιτίων και αποτελεσμάτων, μέσω αιτιώδους ή συναφειακής σχέσης). Έτσι, ο τύπος των ανθρώπων που σχετίζεται κανείς, το πώς ψωνίζει, τι τι τρώει, το πού εργάζεται και το ποια μέρη επισκέπτεται, είναι ενδείξεις που ισότιμα με άλλες (πχ. ιατρικό ιστορικό) προβλέπουν το αποτέλεσμα της νόσησης. Και δεν είναι ανάγκη να εμφανιστεί το αποτέλεσμα, γιατί φτάνει να ενεργοποιηθούν οι λόγοι που είναι δυνατόν να οδηγήσουν στο αποτέλεσμα. Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι αλγόριθμοι λαμβάνουν αποφάσεις για να προλάβουν αποτελέσματα (ενώ η παραδοσιακή στατιστική ενδιαφέρεται για την αναγνώριση των αιτίων που οδηγούν σε πιθανά αποτελέσματα, τα οποία αφήνονται στην ελεύθερη βούληση να αξιοποιηθούν). Η αλγοριθμική λογική είναι επωφελής για όσους σχεδιάζουν ή αγοράζουν τον αλγόριθμο με πρόθεση να αυξήσουν τα κέρδη τους, να μειώσουν τα έξοδά τους ή να αυξήσουν τον έλεγχο των εσόδων και εξόδων τους. Ο τρόπος αντίληψης της πραγματικότητας, όμως, στον οποίο παραπέμπει, έχει μια φυσική βάση (ανθρώπινος εγκέφαλος) ή είναι τόσο τεχνητή η βάση της (τεχνητή νοημοσύνη), ώστε να μην μπορεί να αντέξει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα;

Απογραφή Ανοιχτών Ψυχοκοινωνικών Δεδομένων

Το 2014, μια ομάδα επιστημόνων δεδομένων, μαζί με εκπροσώπους εταιρειών επικοινωνιών και επικεφαλής των Εθνικών Στατιστικών Υπηρεσιών από έθνη τόσο στο Βορρά όσο και στο Νότο, συναντήθηκαν στα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ και πρότειναν αυτό που ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ ονόμασε «επανάσταση δεδομένων» (UN, 2014). Η πρόταση ήταν τα έθνη του κόσμου να κάνουν ψυχολογικές και κοινωνιολογικές μετρήσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς μαζί με την απογραφή του πληθυσμού κάθε χώρας στον κόσμο. Αυτές οι μετρήσεις της ψυχοκοινωνικής κατάστασης των ανθρώπων θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια για την αντιμετώπιση της φτώχειας, της ανισότητας, της αδικίας και της βιωσιμότητας με επιστημονικό, διαφανή, υπεύθυνο και συγκρίσιμο τρόπο. Η πρόταση εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2015, στο πλαίσιο των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης του 2030. Αυτό σημαίνει ότι τα πλούσια ψυχοκοινωνικά δεδομένα σε επίπεδο γειτονιάς (σε κάθε απογραφή) είναι ένας φιλόδοξος στόχος για όλους τους 196 εθνικούς υπογράφοντες. Βέβαια, ενώ τα φτωχότερα έθνη θα έχουν δυσκολίες στην επίτευξη του στόχου συγκέντρωσης τέτοιου είδους δεδομένων, οι ανεπτυγμένες χώρες θα έχουν ανοιχτά διαθέσιμα, τρέχοντα δεδομένα για όλες τις γειτονιές τους. Η ευρεία διαθεσιμότητα μεγάλης κλίμακας δεδομένων γειτονιάς, όπως χρησιμοποιούνται σε έρευνες κοινωνικών επιστημών, θα επιτρέψει τη δόμηση συνδέσεων μεταξύ μεμονωμένων ψυχολογικών χαρακτηριστικών, αποτελεσμάτων ζωής και κοινωνικών συνθηκών.
Μάλιστα, πρόσφατες έρευνες συμπέραναν ότι τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας (γνωστικοί και συναισθηματικοί παράγοντες) δεν προβλέπουν τα αποτελέσματα της ζωής των ανθρώπων, όσο τα προβλέπουν παράγοντες όπως η γειτονιά που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν (η τοποθεσία της γειτονιάς μέσα στην πόλη, η πυκνότητα των κατοίκων της γειτονιάς, η γειτνίαση με άλλες γειτονιές, οι υποδομές και τα μέσα μετακινήσης), τα κοινωνικά δίκτυα που ανήκουν οι άνθρωποι, και οι καθημερινές τους συνήθειες. Αυτοί οι παράγοντες καταδεικνύουν τα κίνητρα των ανθρώπων για αναζήτηση νέων ευκαιριών, ενώ οι παραδοσιακοί παράγοντες της προσωπικότητας είναι πιο στατικοί, αφού δείχνουν τι είναι ο άνθρωπος σε αντίθεση με το τι επιδιώκει να γίνει (Pentland, 2020).

#futurepolisINT
#opendata #openscience #neighborhood #city #digitalcity #world #census #hci #digitalculture #poverty #inequality #injustice #sustainability #UN #cyberpsychology
#cyberpsychology_clevercareer #Greece
#clevercareer #mentalhealth #groupdynamics

Ανισότητα τόπου.
Ο Άτλας της Ανισότητας, ένα εργαλείο που αναπτύχθηκε από το MIT media lab.
Η οικονομική ανισότητα δεν αφορά μόνο τις διαφορετικές γειτονιές. Τα εστιατόρια, τα καταστήματα και άλλα μέρη που επισκέπτονται οι άνθρωποι στις πόλεις είναι όλα άνισα με τον δικό τους τρόπο. Ο Άτλας της Ανισότητας δείχνει την ανισότητα εισοδήματος των ατόμων που επισκέπτονται διαφορετικά μέρη σε πόλεις των ΗΠΑ. Χρησιμοποιεί συγκεντρωτικά ανώνυμα δεδομένα τοποθεσίας από ψηφιακές συσκευές για να εκτιμήσει τα εισοδήματα των ανθρώπων και πού περνούν το χρόνο τους.
Χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα, έφτιαξαν τη μέτρηση "ανισότητας τόπου" για να καταγράψουν πόσο άνισα είναι τα εισοδήματα των επισκεπτών σε κάθε τόπο. Η οικονομική ανισότητα δεν περιορίζεται μόνο στις γειτονιές, είναι μέρος των τόπων που επισκέπτονται οι άνθρωποι καθημερινά.

Η πλατφόρμα OPAL (OPen ALgorithms for better decisions) στοχεύει στο να ξεκλειδώσει το δυναμικό των ιδιωτικών δεδομένων για το δημόσιο συμφέρον με ευσυνείδητα ιδιωτικό, κλιμακούμενο, κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμο τρόπο.

#opendata #openscience #neighborhood #city #hci #cyberpsychology
#cyberpsychology_clevercareer

Φοιτητικές διασυνδέσεις ανέλιξης.
"Δείξε μου με ποιους διασυνδέεσαι, να σου πω τι θα πετύχεις" συμπεραίνουν οι έρευνες.
Σε πανεπιστήμια σε πολλές διαφορετικές χώρες, η ανάλυση των δεδομένων κινητικότητας και επικοινωνίας δείχνει ότι οι κοινωνικές διασυνδέσεις είναι δραματικά καλύτεροι παράγοντες πρόβλεψης των επιτευγμάτων των φοιτητών από την προσωπικότητα, τα πρότυπα σπουδών, την προηγούμενη εκπαίδευση ή τους βαθμούς και άλλα μεμονωμένα χαρακτηριστικά. Η επίδοση στο πανεπιστήμιο και στις εξετάσεις προβλέπεται καλύτερα από την κοινότητα των ανθρώπων με τους οποίους αλληλεπιδρούν οι φοιτητές από ό,τι με σχεδόν όλες τις τυπικές μετρήσεις ατομικών χαρακτηριστικών (Kassarnig et al., 2017; de Montjoye et al., 2014).

#opendata #openscience #academia #students #community #university #cyberpsychology
#cyberpsychology_clevercareer

Ψευδαίσθηση ελευθερίας.
Ο άνθρωπος είναι ον της συνήθειας. Η συμπεριφορά του "συλλογής τροφής" έχει ένα πολύ συγκεκριμένο και προβλέψιμο μοτίβο. Κάθε τόσο ξεφεύγει από τις συνήθειες του και αυτό του δίνει την αίσθηση της προσωπικής ελευθερίας. Δεν παύει όμως να επιστρέφει στις συνήθειές του. Μάλιστα, όπως είναι γνωστό, η υγεία ενός ανθρώπου είναι σε κίνδυνο όταν βρίσκεται σε συνθήκες στρες, όταν δηλαδή ξεφεύγει από τις συνήθειές του (Blumenstock et al., 2015; Madan et al., 2011; Singh et al., 2015).

#freedom #citybreak #weekend #holidays
#clevercareer #mentalhealth #groupdynamics

Οι ομιλητές χρειάζεται να είναι εκπαιδευμένοι να ενεργοποιούν και να παρακινούν τους ακροατές να συμμετέχουν με διάφορους τρόπους (όχι απλώς να μιλήσουν/σχολιάσουν ή να κάνουν ερωτήσεις). Το ακροατήριο, όταν υπάρχει, μπορεί να είναι ζωντανό και συμμετοχικό (πχ. με ανάθεση έργου, που σχετίζεται με την παρουσίαση, για την ταυτόχρονη αξιοποίησή του σε μικρότερες ομάδες εργασίας κλπ.). Το ακροατήριο δεν είναι απρόσωπο και, ιδιαίτερα όταν είναι μεγάλο, καλό είναι να χωρίζεται σε υποομάδες με ιδιαίτερο χαρακτήρα, ρόλο, συντονισμό και αρμοδιότητες.

Οι υπηρεσίες μας ... από το clevercareer την εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας

Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν είναι η παραδοσιακή εκπαίδευση μέσω του διαδικτύου. Είναι η νέα εκπαιδευτική διαδικασία που οι ψηφιακοί ιθαγενείς, οι μαθητές, συνδιαμορφώνουν με τους ψηφιακούς μετανάστες, τους παιδαγωγούς τους. Ευκαιρία να συμβάλουν όλοι μαζί στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για το όφελος του ανθρώπου, ξεπερνώντας το τεχνοστρές και την τεχνοφοβία.

#distantlearning #distance #education #tech #technology #socialmedia #socialnetwork #addiction #smartphone #mentalhealth #experience #design #parents #kids #teens #teachers #digital #culture #hci #hri #cscw #cyberpsychology_clevercareer

Εργασία από το σπίτι ή εργασία από παντού;
Τι αποδίδει καλύτερα το νόημα της νέας μορφής εργασίας όπως δοκιμάστηκε στη διάρκεια της καραντίνας και εξελίσσεται στην μετά Covid εποχή; Η εργασία από παντού μπορεί να είναι στο χώρο εργασίας, στο σπίτι, σε οποιοδήποτε εσωτερικό χώρο, σε υπαίθριο χώρο, σε άλλη πόλη, σε άλλη χώρα, σε σύνδεση μέσω διαδυκτίου με τους συνεργάτες και πελάτες/εξυπηρετούμενους, και χρειάζεται διαφορετικές δεξιότητες από τους εργαζόμενους και διαφορετικές παροχές από τους εργοδότες. Μια νέα αντίληψη διαμορφώνεται, ξεπερνώντας το τεχνοστρές και την τεχνοφοβία.

#workfromhome #workfromanywhere #technology #socialmedia #socialnetwork #smartphone #mentalhealth #experience #design #professionals #digital #culture #hci #hri #cscw #cyberpsychology_clevercareer

Καλλιέργεια Ψηφιακής Κουλτούρας

Οι ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις ξεπερνούν τη δυνατότητα του μέσου ανθρώπου να τις αφομοιώνει. Οι εφαρμογές της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών, πριν προλάβουν να γίνουν συνείδηση του κάθε ανθρώπου, δημιουργούν νέες και μεγάλες απαιτήσεις χωρίς πάντα την κατάλληλη «υποδομή». Η πρόοδος της τεχνολογίας έχει ήδη δημιουργήσει αντιφατικές εντυπώσεις σαν τις ακόλουθες: ότι κάποιες θέσεις εργασίας καταργούνται, ενώ παράλληλα δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και ότι ενισχύονται οι ανθρώπινες ικανότητες στην εργασία, ενώ παράλληλα αλλάζει η φύση της εργασίας.

Σε ό,τι αφορά την παραγωγικότητα, τα δεδομένα είναι επίσης αντιφατικά: από τη μια η τεχνολογία είναι ταυτόσημη με την έννοια της παραγωγικότητας, από την άλλη η διαρκής συνδεσιμότητα, ο καταιγισμός ηλεκτρονικών ειδοποιήσεων, η παρακολούθηση των αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποσπούν την προσοχή, μειώνουν τη συγκέντρωση, δημιουργούν υψηλά επίπεδα στεχνοστρές (πίεση που προκαλεί η ψηφιακή τεχνολογία). Εξάλλου, το ελαστικό ωράριο εργασίας, στο σπίτι, στο γραφείο, εν κινήσει, υπονομεύει τα όρια ανάμεσα στην ιδιωτική και την επαγγελματική ζωή, και επηρεάζει τις επαγγελματικές επιδόσεις.

Και τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά: ποια ψηφιακή κουλτούρα διαθέτουν οι εργαζόμενοι, πώς την απέκτησαν, πώς την καλλιεργούν, ποιος μεριμνά για αυτή την καλλιέργεια, πώς την αξιοποιούν, ποιος την αξιολογεί...

Η ψυχοκοινωνική προσέγγιση της τεχνολογίας μέσω κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και coaching για την καλλιέργεια της ψηφιακής κουλτούρας είναι απαραίτητη για κάθε εργαζόμενο. Τέτοια εκπαιδευτικά προγράμματα σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε εδώ και πολλά χρόνια για διαφορετικούς τομείς εργασίας.

Η μελέτη του θέματος ξεκίνησε από το 2002 στο βιβλίο της Ι.Ν.Τριπερίνα “Διαχείριση Καριέρας και Απόδοσης: εφαρμόζοντας την ψυχολογία στην εργασία” και συνέχισε με πολλές εφαρμογές.

Τι άλλαξε στην Ψηφιακή Εποχή

Μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση του ψηφιακού κόσμου που καταλήγει στις νέες ανάγκες και στις νέες απαιτούμενες δεξιότητες του ενεργού ψηφιακού πολίτη

Το παιδί παρατηρεί το εξωτερικό περιβάλλον του. Τι βλέπει; Ρωτά και ερευνά το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.

Ένα αλέτρι. Πώς το χρησιμοποιούσαν παλιότερα;

Ένας κάκτος. Ποιας οικογένειας είναι και πού ευδοκιμεί;

Πιο πέρα σε έναν τοίχο βλέπει ένα ποίημα σε QR code (εδώ).

photo credit I.N.Triperina

Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε το σταθερό έγινε κινητό. Κι όχι μόνο το τηλέφωνο. Το γραφείο έγινε κινητό ή εικονικό. Δημιουργήθηκαν εικονικές επιχειρήσεις, πολλά «κινητά», διαδικτυακά πρότζεκτ. Η αρχική ιδέα του τεχνολογικά εξοπλισμένου δωματίου αντικαταστάθηκε από την ιδέα του πραγματικού κόσμου που εμπλουτίζεται από τον εικονικό. Κι αν επιτυχημένη τεχνολογία είναι εκείνη που μάς κάνει πιο ανθρώπινους, τότε αυτό είναι μια μεγάλη νίκη. Γλιτώσαμε από την τεχνολογία που θα μας καθήλωνε σε έναν τεχνολογικά εξοπλισμένο εσωτερικό χώρο, μετατρέποντάς μας σε εξαρτήματά της, και βγήκαμε έξω στην πραγματική ζωή με την τεχνολογία να μάς ακολουθεί και να μάς εξυπηρετεί. Κι αν κάποιοι τομείς δεν το έχουν αντιληφθεί αυτό, σύντομα θα το αντιληφθούν και θα αναζητήσουν εφαρμογές στο εξωτερικό περιβάλλον καθώς υπάρχουν τα κατάλληλα τεχνολογικά εργαλεία.

Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε το απομονωμένο έγινε συνδεδεμένο. Ένα σπίτι εδώ. Ένα πανεπιστήμιο εκεί. Μια βιβλιοθήκη αλλού. Ένας οργανισμός οπουδήποτε. Μια πόλη κοντά. Ένα χωριό μακριά. Ένα νησί μακρύτερα. Μια χώρα πολύ μακριά. Κι όλα αυτά και πολύ περισσότερα συνδεδεμένα, διαδικτυωμένα, ικανά με ένα κλικ να μας ανοίξουν τις πόρτες, τα ράφια τους, τα ντουλάπια τους, να μας δείξουν φωτογραφίες, βίντεο, κείμενα, ό,τι μπορεί να χρειαστούμε για την εκπαίδευση, την εργασία, την ψυχαγωγία μας. Ταυτόχρονα, εταιρείες κολλοσοί κρατούν το μονοπώλειο στον τομέα τους και πρόσβαση στις ακριβές για πολλούς διαδικτυακές υπηρεσίες έχει μια περιορισμένη μερίδα του κόσμου. Αντιφατικά δεδομένα που μάς κάνουν να προβληματιζόμαστε.

Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε το γενικό έγινε προσωπικό. Δεν εκφραζόμαστε πια εκ μέρους πολλών τους οποίους εκπροσωπούμε, είτε αυθαίρετα, είτε για λόγους ευγένειας, είτε αντικειμενικά. Αυτό έκανε η επιστήμη, η επιστημονική έρευνα. Εκφραζόμαστε πλέον ως πρόσωπα, με προσωπικό ύφος. Αφηγούμαστε την προσωπική μας ιστορία. Εκθέτουμε τα προσωπικά μας δεδομένα. Είμαστε το "reality show" που κάποτε μάς ενοχλούσε να το βλέπουμε να το παίζουν άλλοι στην οθόνη της τηλεόρασης. Αυτό βέβαια μάς έχει οδηγήσει στην κρίση των ορίων του ιδιωτικού και του δημόσιου. Δυσκολευόμαστε να προσδιορίσουμε πού αρχίζει το ένα και τελειώνει το άλλο. Επίσης, καθώς εκφραζόμαστε όλοι προσωπικά, κινδυνεύει η έννοια της επιστημονικής εξειδίκευσης, η οποία δεν μπορεί να καταλυθεί στο όνομα της δεξιοτεχνικής αξιοποίησης της τεχνολογίας από κάποιους.

Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε το καταναλωτικό έγινε δημιουργικό και το συγκεντρωτικό έγινε ελεύθερο. Παλιότερα δημιουργούσαμε, διαφημίζαμε, πουλούσαμε. Αυτό άφηνε χώρο στους κάθε είδους «διαφημιστές» ή μεσάζοντες. Τώρα μπορούμε να δημιουργούμε και να πουλάμε, χωρίς μεσάζοντες. Δημιουργούμε, επιχορηγούμαστε, πουλάμε. Ίσως μάλιστα δεν πουλάμε πλέον και σίγουρα δεν πουλάμε με την έννοια που πουλούσαμε (ο δημιουργός έπαιρνε το χρηματικό αντάλλαγμα για το δημιούργημά του από τον χρήστη, συχνά μέσω ενός μεσάζοντα). Τώρα ο δημιουργός αμείβεται με χορηγίες ή με δωρεές από όχι απευθείας από το χρήστη, αλλά από εκείνους που ενδιαφέρονται για το χρήστη. Αυτό αφήνει το περιθώριο για μη πελατειακές σχέσεις στις οποίες (πελατειακές) παρεμβαίνει το χρήμα. Οι σχέσεις δημιουργού και χρήστη γίνονται πιο αυθεντικές. Δημιουργεί βεβαίως άλλου είδους εξαρτήσεις και νέες δυναμικές σχέσεων με τους χορηγούς που χρειάζονται προσοχή. Επίσης, τα δικαιώματα του δημιουργού τίθενται σε αμφιβολία και χρειάζεται να προβληματιστούμε για την ασφάλειά του.

Δομικές αλλαγές έχουν συμβεί στον κόσμο μας, στον τρόπο που συναναστρεφόμαστε μεταξύ μας, στον τρόπο που εργαζόμαστε, στον τρόπο που σκεφτόμαστε για την κοινωνία, την πολιτική, τις αξίες. Για όλα αυτά χρειάζεται εκπαίδευση: να συνειδητοποιήσουμε τις αλλαγές και τα νέα δεδομένα και να μάθουμε πώς μπορούμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τις νέες δυνατότητες. Η ψηφιακή τεχνολογία από μόνη της δεν είναι καλή ή κακή. Είναι το μέσο και εξαρτάται από το πώς θα το αξιοποιήσουμε. Έχει λεχθεί ακόμη και ότι ο ψηφιακός κόσμος μείωσε τις θέσεις εργασίας και έκανε ανθρώπους να χάσουν τη δουλειά τους. Η άλλη προσέγγιση είναι ότι δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, νέα επαγγέλματα, εντελώς διαφορετικά από αυτά που ξέραμε ως τώρα. Έναν νέο κόσμο δημιουργεί, μια νέα μορφή οργάνωσης της ίδιας της κοινωνίας. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία παθητικά και έτσι θα χάσουμε τις δυνατότητές της και θα επιβαρυνθούμε με κόστος σε πολλά επίπεδα. Μπορούμε να την αξιοποιήσουμε δραστήρια, δημιουργικά, διεκδικητικά και τότε θα μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη της.

Στην ψηφιακή εποχή η πρωταρχική δεξιότητα που χρειάζεται να καλλιεργήσουν οι άνθρωποι είναι να μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν. Μαθαίνω πώς να μαθαίνω όταν εξοικειώνομαι με όλες τις πλατφόρμες επικοινωνίας: παντομίμα, λόγο, γραφή, ανάγνωση, σχέδιο, φωτογραφία, μουσική, κίνηση (βίντεο), μέσα μαζικής ενημέρωσης και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό πλέον το ονομάζουμε «ψηφιακό γραμματισμό» και είναι πολύ σημαντική η εκπαίδευση του ενεργού ψηφιακού πολίτη. Δεδομένου ότι η κύρια μορφή εκπαίδευσης αναπόφευκτα θα αναδειχθεί η αυτοεκπαίδευση, είναι ευθύνη του ίδιου του ανθρώπου ο ψηφιακός γραμματισμός του. Με κριτική σκέψη ο άνθρωπος θα χρειαστεί να διακρίνει τι κρατάει και τι αφήνει απ’ έξω, ανάμεσα στην υπερπληθώρα δεδομένων. Και κριτική σκέψη είναι η σκέψη που χαρακτηρίζεται τόσο από τη λογική (τις αποδείξεις), όσο και το συναίσθημα (διαίσθηση, παρόρμηση), την εκτίμηση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων ή του κόστους και του οφέλους καθώς συνήθως υπάρχουν και οι δύο όψεις σε κάθε μοναδική περίπτωση, την εναλλακτική θεώρηση από διάφορες πλευρές ενός θέματος και τη γενική θεώρησή του από ψηλά ή από μακριά, τοπικά και χρονικά. Εξάλλου, οι διαδικτυακοί κίνδυνοι (όπως η εξάρτηση, ο εθισμός, η κατάχρηση, ο κυβερνοεκφοβισμός, ο ψηφιακός τραμπουκισμός, η αποπλάνηση, η παραβατικότητα, ο προσηλυτισμός, ο εξτρεμισμός κ.α.), που οδηγούν σε απομόνωση, στην αίσθηση της μοναξιάς στον κυβερνοχώρο και σε άλλα δεινά, μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά όταν υπάρχει ψηφιακή παιδεία.

Η δεύτερη δεξιότητα που χρειάζεται να καλλιεργήσει ο άνθρωπος της εποχής μας είναι η συνεργασία. Από τη βιομηχανική εποχή των εγωκεντρικών τειχών, περάσαμε στην ψηφιακή εποχή της επικοινωνίας, των (εικονικών) ομάδων. Μικρές και μεγάλες ομάδες με άξονα τον τόπο, το χρόνο ή το σκοπό εργάζονται, ψυχαγωγούνται, δημιουργούν, αλληλεπιδρούν, ανατροφοδοτούνται. Η αξιοποίηση της προσωπικής εμπειρίας πάνω στην οποία μπορεί να χτιστεί οποιαδήποτε νέα εμπειρία είναι η προυπόθεση. Οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως ηλικίας και άλλων δεδομένων, προσέρχονται στις (εικονικές) ομάδες με τα προσωπικά τους βιώματα, και μέσα από νέα κοινά βιώματα εξελίσσουν τη μάθηση και την ανάπτυξή τους. Τα προσωπικά τους βιώματα, στενά συνδεδεμένα με τον τόπο τους και την οικογενειακή τους ιστορία, συνδέονται με τον τόπο και την ιστορία των άλλων δημιουργώντας μια νέα πολυδιάστατη δυναμική, η οποία χρειάζεται να βρει το χώρο και τον τρόπο να ανθίσει, εναρμονισμένη με τις νέες τεχνολογίες.

Με αυτές τις βασικές δεξιότητες: (α) μαθαίνω πώς να μαθαίνω και γίνομαι ενεργός ψηφιακός πολίτης και (β) συνεργάζομαι αξιοποιώντας αποτελεσματικά τις νέες τεχνολογίες, θα καταφέρουμε να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία ως επέκταση των δυνατοτήτων του ανθρώπου, διαμορφώνοντας έναν καλύτερο κόσμο. Γιατί ποιο είναι το ζητούμενο τελικά; Μήπως δεν είναι η ψυχική μας ισορροπία και ευημερία, σε ατομικό, ομαδικό και κοινοτικό επίπεδο;

Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση

Ολόγραμμα (ψηφιακή διάσταση)

Εικονική πραγματικότητα (ενεργειακή διάσταση)

Αναπαράσταση νευρωνικού δικτύου (βιολογική διάσταση)

Εργατική Πρωτομαγιά 2020

Εργάτης, εργασία, μέσα παραγωγής, βιομηχανία, επανάσταση...
Πώς φτάσαμε ως την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση;
Μέχρι πρότινος χαρακτήριζα ψηφιακή την εποχή μας αλλά τελικά θα προτιμήσω τον όρο υβριδική.
Ας θυμηθούμε την εξέλιξη των βιομηχανικών επαναστάσεων.
Στις παρενθέσεις είναι το εναρκτήριο έτος κάθε επανάστασης όπως το βρίσκουμε σε ιστορικές αναφορές. Για την 4η δεν είναι ακόμα ευρέως γνωστό ποια χρονολογία θα προσδιοριστεί ως εναρκτήρια. Όμως, βέβαιον είναι ότι το 2020 είναι η χρονιά που η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση συνειδητοποιήθηκε από όλους μας καθώς αναπόφευκτα πήραμε μέρος σε αυτόν τον υβριδικό πόλεμο.
1η βιομηχανική επανάσταση: ατμομηχανή (1784)
2η βιομηχανική επανάσταση: ηλεκτρισμός (1870)
3η βιομηχανική επανάσταση: πληροφορική τεχνολογία και ηλεκτρονική (1969)
4η βιομηχανική επανάσταση: μίξη τεχνολογιών: ψηφιακών, φυσικών (ενέργεια) και βιολογικών (....)
Στην 4η βιομηχανική επανάσταση η εξέλιξη των επιστημονικών πεδίων της αυτο-εκπαίδευσης των ίδιων των μηχανών (Machine Learning), της επιστήμης των Δεδομένων (Data Science) και της Τεχνητής Νοημοσύνης (Αrtificial Intelligence) αλλάζει όσα ξέρουμε στην παραγωγή, στην εργασία, στην εκπαίδευση, στον τρόπο που σκεφτόμαστε και επικοινωνούμε μεταξύ μας αλλά και με τις μηχανές. Για αυτές τις αλλαγές οι θετικές επιστήμες θα καλλιεργήσουν τις βασικές δεξιότητες STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική, μαθηματικά) που απαιτούνται. Αλλά και οι θεωρητικές επιστήμες, ανθρωπιστικές και κοινωνικές, θα συμβάλλουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων δημιουργικότητας, κριτικής σκέψης, συνεργασίας και ηγεσίας, ευελιξίας, προσαρμοστικότητας, ανθεκτικότητας, σεβασμού στο περιβάλλον και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Για αυτό είμαστε εμείς εδώ, το CleverCareer.

Η Ψηφιακή Ακαδημία Πολιτών άνοιξε στις 6.5.20 από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης

Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις του Υπερπληθυσμού

Ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει διπλασιαστεί κατά τον τελευταίο μισό αιώνα*. Μια έρευνα** για τις ψυχολογικές επιπτώσεις της αύξησης του πληθυσμού των ανθρώπων, έδειξε ότι όλα τα έθνη παρουσιάζουν συμπεριφορές που αντιστοιχούν σε μια πιο αργή στρατηγική της ιστορίας ζωής. Αυτή η στρατηγική συμπεριλαμβάνει τον μεγαλύτερο προσανατολισμό στο μέλλον, την αύξηση των επενδύσεων στην εκπαίδευση, τον πιο μακροπρόθεσμο προσανατολισμό στο ζευγάρωμα, την καθυστέρηση της ηλικίας γάμου, την χαμηλότερη γονιμότητα (απόκτηση λιγότερων απογόνων), και τη μεγαλύτερη επένδυση στη γονεικότητα.

Σκέφτομαι ότι αυτή η εξέλιξη, αυθόρμητη προσαρμογή του ανθρώπου στο περιβάλλον, δεν γίνεται χωρίς να φέρνει δυσκολίες και προβλήματα. Τα βιώματα και οι αντιλήψεις μεταξύ των δύο προηγούμενων γενεών και της νέας γενιάς είναι πολύ διαφορετικά, πράγμα που οδηγεί σε συγκρούσεις μεταξύ των γενεών, ή σε συγκρούσεις μεταξύ μελών της ίδιας γενιάς που έχουν διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και προσαρμοστικότητας (πιο παραδοσιακοί και πιο μοντέρνοι τύποι). Κατ΄αναλογία, σε επίπεδο κοινωνιών, υπάρχουν διαφορές μεταξύ πιο παραδοσιακών και πιο μοντέρνων κοινωνιών, και συγκρούσεις μεταξύ τους, είτε είναι φυσικές είτε έχουν προκληθεί. Ο άνθρωπος χρειάζεται να υποστηριχθεί για να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις και να διευκολύνει τις σχέσεις του.

* Βίντεο για την αύξηση του πληθυσμού από το WorldPopulationHistory.org

World Population

human population grow from 1 CE to present

https://vimeo.com/130468614

** The Crowded Life Is a Slow Life: Population Density and Life History Strategy. Journal of Personality and Social Psychology

https://psycnet.apa.org/record/2017-00749-001

Με αφορμή την επικαιρότητα Φεβρουαρίου 2020

Οι ...ιοί μας «επισημαίνουν» ότι οι καιροί έχουν αλλάξει. Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε, οι απόκριες, τα καρναβάλια (αρχ. ελλ. και λατ.: αποχή από το κρέας), με τους συμβολισμούς τους για τη μετάβαση από τον χειμώνα στην άνοιξη, την εκτόνωση με τη σωματική και ψυχική προετοιμασία για την αλλαγή του νου, καλούνται εκ των πραγμάτων να πάρουν νέα μορφή, σύμφωνη με τις απαιτήσεις των καιρών. Ποια θα είναι η νέα μορφή; Αυτό θα το διαμορφώσουμε όλοι βιωματικά με το ήθος μας.
clevercareerinspiration by #carnival #καρναβαλι #κορονοιος #digitalculture #clevercareer

Κλιματική Αλλαγή και Ψυχολογία

Η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία ενημερώνει τους ψυχολόγους του κόσμου: Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την ψυχική υγεία των ανθρώπων. Φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές συνδέονται με θέματα ψυχικής υγείας, όπως μετατραυματικό στρες, διαταραχές άγχους, κατάθλιψη κ.α. Κοινωνικές και κοινοτικές επιδράσεις που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή είναι η σχέση που έχει βρεθεί ανάμεσα στη ζέστη και στην επιθετικότητα, ο νέος χαρακτήρας των ενδοομαδικών και των διομαδικών σχέσεων, οι αναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών, η εφαρμογή της ψυχοκοινωνικής δικαιοσύνης.

Τα ψυχολογικά εμπόδια που κάνουν τους ανθρώπους να μην αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους για δράση ενάντια στην κλιματική αλλαγή είναι η άγνοια, η αβεβαιότητα, η έλλειψη εμπιστοσύνης, η άρνηση, η υποτίμηση του κινδύνου, η προσκόλλησή τους στον τόπο, η συνήθεια, η περιορισμένη αίσθηση του ελέγχου που πιστεύουν ότι μπορούν να ασκήσουν, η αντίληψη του κινδύνου σχετικά με τις επιπτώσεις της αλλαγής της συμπεριφοράς τους. Η αντίληψη του κινδύνου από τον άνθρωπο που πιστεύει στο μέσο όρο ότι η κλιματική αλλαγή είναι φυσική, δεν είναι νέο φαινόμενο και είναι ελεγχόμενη, οδηγεί στην υποτίμηση του κινδύνου.

Η ψυχολογία μπορεί να συνεισφέρει στην κλιματική αλλαγή μελετώντας την καταναλωτική συμπεριφορά των ανθρώπων καθώς οι δράσεις του ανθρώπου που επηρεάζουν την κλιματική αλλαγή προκύπτουν από τον υπερπληθυσμό και την υπερκατανάλωση. Επίσης, η ψυχολογία μπορεί να αναπτύξει και να αξιολογήσει παρεμβάσεις στην ανθρώπινη συμπεριφορά για τον περιορισμό της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής.

Οικολογική κρίση και ηθική

Ποια είναι η σχέση της οικολογικής κρίσης (κλιματική αλλαγή, υπερθέρμανση πλανήτη, περιβαλλοντική μόλυνση) με τις ηθικές αξίες;

Η πλεονεξία, η απληστία, η υπερκατανάλωση, η σπατάλη, ο εγωισμός, η εξουσιομανία είναι οι επικρατέστερες αξίες της εποχής;

Η μέριμνα για τις επόμενες γενιές, η εγκράτεια, η ολιγάρκεια, η ταπεινότητα, η προνοητικότητα, η υπομονή θεωρούνται ηττοπαθείς προσεγγίσεις;

Ποια ομάδα αξιών έχει μεγαλύτερη συνάφεια με την οικολογική κρίση;

Είναι προσωπική επιλογή ενός ανθρώπου το αξιακό του σύστημα; Σε ποιο βαθμό ο άνθρωπος (ειδικά ο άνθρωπος μιας υπερπληθυσμιακής κοινωνίας) κάνει προσωπικές επιλογές ή αφήνεται σε εκείνες που επιλέγει η κοινωνία στην οποία ανήκει;

Πώς κάνουν επιλογές οι κοινωνίες, αλλά και ποια είναι η έννοια της δημοκρατίας στην ψηφιακή εποχή; Οι αποφάσεις λαμβάνονται μέσω
- «δικτατορίας» (ένα άτομο αποφασίζει),
- «ολιγαρχίας» (μια κυρίαρχη μειονότητα - συμμαχία αποφασίζει),
- απλής πλειοψηφίας (ένα παραπάνω άτομο από τη μισή ομάδα αποφασίζει),
- πλειοψηφίας των 2/3,
- συναίνεσης (τα περισσότερα άτομα συμφωνούν και τα υπόλοιπα που διαφωνούν, συμφωνούν στο να μη διαμαρτυρηθούν, να μην προβάλουν αντιρρήσεις)
- ομοφωνίας (όλοι συμφωνούν μέσα από διάλογο, επιχειρηματολογία και διαπραγμάτευση);

Οι σκέψεις μου... #worldenvironmentday #environment #ecopsychology #climatechange #psychology #clevercareer #activism

Για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, καλεί τα κράτη όλου του κόσμου «να φορολογήσουν τη ρύπανση, και όχι τους ανθρώπους, να σταματήσουν την επιδότηση των ορυκτών καυσίμων και να σταματήσουν να χτίζουν νέους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής άνθρακα».

We need a green prevention, treatment and recovery of #coronavirus, because we cannot fight the consequences without fighting for the causes.
#covid19 #earthday2020 #earthday #climatechange #ecopsychology #clevercareer #activism
Copyright, 22.4.2020, Ioanna N. Triperina.

WHO Manifesto for a healthy recovery from COVID-19

Prescriptions for a healthy, green recovery

1) Protect and preserve the source of human health: Nature.

2) Invest in essential services, from water and sanitation to clean energy in healthcare facilities.

3) Ensure a quick healthy energy transition.

4) Promote healthy, sustainable food systems.

5) Build healthy, liveable cities.

6) Stop using taxpayers money to fund pollution.

source: https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/who-manifesto-for-a-healthy-recovery-from-covid-19

Ηθική και λήψη αποφάσεων

Η τακτική της Ελλάδας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με την τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε πολλές παρθένες μέχρι πρότινος κορυφογραμμές, αιτιολογείται μερικώς από αυτό το open psychological science paper (Moral Choice When Harming Is Unavoidable): ερευνητές μελετώντας τη λήψη αποφάσεων διαπιστώνουν ότι σε καταστάσεις όπου η βλάβη είναι αναπόφευκτη, οι άνθρωποι προσπαθούν με συνέπεια να μεγιστοποιήσουν το κοινωνικό όφελος, παρά να ελαχιστοποιήσουν το ποσό της ζημίας που προκαλείται.
Η λήψη αποφάσεων όμως δεν αφορά μόνο το εδώ και τώρα, αλλά αξιολογείται βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Επίσης, η πραγματική ζωή δεν έχει διλήμματα, αλλά υπάρχουν συνήθως εναλλακτικές.

Κοινωνικές Τάξεις

The psychology of social class: How socioeconomic status impacts thought, feelings, and behaviour

Κυριαρχία και γόητρο ως στρατηγικές αλλαγής κοινωνικής τάξης

Με ποιες στρατηγικές μπορεί να αλλάξει κάποιος θέση στην κοινωνική ιεραρχία των τάξεων;

O Maner στο τμήμα ψυχολογίας του Florida State University το ερευνά επιστημονικά.

Η κυριαρχία είναι μια στρατηγική μέσω της οποίας οι άνθρωποι κερδίζουν και διατηρούν την θέση τους στην κοινωνική ιεραρχία των τάξεων χρησιμοποιώντας καταναγκασμό, εκφοβισμό και εξουσία.

Το γόητρο είναι μια στρατηγική μέσω της οποίας οι άνθρωποι κερδίζουν και διατηρούν την θέση τους στην κοινωνική ιεραρχία των τάξεων προβάλλοντας αξιόλογες γνώσεις και δεξιότητες και κερδίζοντας σεβασμό.

Η υιοθέτηση της μιας ή της άλλης στρατηγικής από τον άνθρωπο εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του, τα συναισθήματά του, τις στρατηγικές συμπεριφοράς που αναπτύσσει στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, τις στρατηγικές ηγεσίας και τη φυσιολογία του, και επηρεάζει τη λειτουργικότητα και την ευημερία των κοινωνικών ομάδων.

Maner, J. K. (2017). Dominance and Prestige: A Tale of Two Hierarchies. Current Directions in Psychological Science. First published 15 Nov. 2017.

Σημάδια κοινωνικής τάξης: η εμπειρία των οικονομικών ανισοτήτων στην καθημερινή ζωή

Αποδελτίωση/μετάφραση της Ι.Ν.Τριπερίνα από το άρθρο

Signs of Social Class: The Experience of Economic Inequality in Everyday Life

Michael W. Kraus, Jun Won Park, Jacinth J. X. Tan

Perspectives on Psychological Science

Vol 12, Issue 3, May 2017

Όσο αυξάνονται οι οικονομικές ανισότητες τόσο αυξάνονται και οι κοινωνικές, επηρεάζοντας δυσμενώς την υγεία και την ευημερία των ανθρώπων. Σύμφωνα με πολλές μετρήσεις οι οικονομικές ανισότητες βρίσκονται σήμερα στην κορυφή της ιστορικής εξέλιξης (Organisation for Economic Co-operation and Development, 2014; Piketty & Saez, 2014).

Οι οικονομικές ανισότητες βιώνονται καθημερινά καθώς επικοινωνούνται σινιάλα κοινωνικής τάξης: συμπεριφορές που παρέχουν πληροφορίες για τα εισοδήματα ενός προσώπου, τα εκπαιδευτικά του επιτεύγματα ή την επαγγελματική του κατάσταση (Adler et al., 1994; Oakes & Rossi, 2003). Οι κοινωνικές ανισότητες φαίνονται στην κοινωνική αλληλεπίδραση με ξένους, στην επιβίβαση σε αεροπλάνα και πλοία, στην μετακίνηση από ένα σχολείο σε άλλο ή από μια γειτονιά σε άλλη (Desmond, 2016). Οι ρομαντικές σχέσεις συμβαδίζουν με την κοινωνική τάξη, καθώς οι άνθρωποι επιλέγουν συντρόφους με ανάλογο εκπαιδευτικό, οικονομικό και επαγγελματικό επίπεδο (Schwartz, 2013). Η πιθανότητα αλλαγής στην ιεραρχία των κοινωνικών τάξεων προς τα πάνω ή προς τα κάτω είναι περιορισμένη, όσο πιο δύσκολη είναι η οικονομική κινητικότητα (Davidai & Gilovich, 2015; Kraus & Tan, 2015).

Κοινωνική σύγκριση είναι η αναπόφευκτη πλευρά της αντίληψης των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων (Brickman & Bulman, 1977; Brown, Ferris, Heller, & Keeping, 2007) που λειτουργεί ως μέσο για να συγκεντρώσουν τα πρόσωπα πληροφορίες για τον εαυτό, να ρυθμίσουν τα συναισθήματα και τους στόχους τους, να διαχειριστούν την αβεβαιότητα και να κρίνουν την κανονικότητα των γεγονότων της προσωπικής ζωής (Taylor & Lobel, 1989).

Οι έρευνες υποστηρίζουν ότι η κοινωνική τάξη καθορίζεται από την τροφή που τρώνε οι άνθρωποι (Monisaivis & Drewnowski, 2009), τη μουσική και την τέχνη που απολαμβάνουν (DiMaggio & Useem, 1978; Peterson & Kern, 1996; Snibbe & Markus, 2005; Van Eijck, 2001), τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου τους (Veblen, 1899/1973), τα γλωσσικά μοτίβα που χρησιμοποιούν (Labov, 1964, 1990, 2006), και τα ρούχα που φορούν (Gillath, Bahns, Ge, & Crandall, 2012).

Στις ΗΠΑ οι πολίτες κατηγοριοποιούνται σε τέσσερις κοινωνικές τάξεις, την κατώτερη, την εργατική, τη μεσαία και την ανώτερη, αν και το 90% των ανθρώπων αναγνωρίζουν τον εαυτό τους να εμπίπτουν σε μια από τις δύο μεσαίες κατηγορίες (Hout, 2008).

Οι παρατηρητές έχουν την τάση να μαντεύουν σωστά την κοινωνική τάξη κάποιου βασιζόμενοι (με την ακόλουθη ιεραχική σειρά, δηλαδή από το σωστό στο πιο σωστό) σε 60 δευτερόλεπτα παρατήρησης της συμπεριφοράς του, 20 φωτογραφίες του στο Facebook, και με τους τρεις τρόπους (συμπεριφορά, Facebook, ομιλία), ακούγοντας πώς προφέρει 7 απομονωμένες λέξεις (Hertenstein, Holmes, McCullough, & Keltner, 2009).

Οι άνθρωποι έχουν την τάση να συνδέονται με ανθρώπους της ίδια τάξης. Σε ένα πρόσφατο πείραμα, οι φοιτητές που ταξινομούν τον εαυτό τους σε ανώτερη τάξη έδειξαν ότι προτιμούν να συνδεθούν ρομαντικά με πρόσωπα που χρησιμοποιούν σινιάλα ανώτερης τάξης (για παράδειγμα: θα ταξιδέψω στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι), ενώ οι φοιτητές που ταξινομούν τον εαυτό τους σε κατώτερη τάξη έδειξαν ότι προτιμούν να συνδεθούν ρομαντικά με πρόσωπα που χρησιμοποιούν σινιάλα κατώτερης τάξης (για παράδειγμα: θα βρω μια δουλειά αυτό το καλοκαίρι για να συμβάλλω στα οικογενειακά έξοδα) (Côté, Kraus, Piff, Beerman, & Keltner, 2014).

Υπάρχει η στερεότυπη εκτίμηση ότι οι πλούσιοι είναι λιγότερο θερμοί και περισσότερο ικανοί, ενώ οι φτωχοί είναι λιγότερο θερμοί και λιγότερο ικανοί (Fiske et al., 2002). Τα στερεότυπα αυξάνουν τις συγκρούσεις μεταξύ των τάξεων (Kraus & Mendes, 2014).

Οι άνθρωποι που επιθυμούν να μετακινηθούν προς τα πάνω στην ιεραρχία των τάξεων μπορούν να το καταφέρουν όταν εμφανίζονται σαν να ανήκουν στην τάξη που επιθυμούν να ανέβουν; Οι έρευνες υποστηρίζουν πως μπορούν. Για παράδειγμα στην παραπάνω έρευνα του Fiske et al., 2002 , οι άνθρωποι που μετέδιδαν σινιάλα σύμφωνα με το επιδιωκόμενο στερεότυπο των πλουσίων (λιγότερο θερμοί και περισότερο ικανοί), πέτυχαν να κάνουν τους άλλους να πιστεύουν ότι ανήκουν στην κοινωνική τάξη που επιδιώκουν.

Μια κοινωνιολογική ανάλυση του φαινομένου της επιλογής σχολείου ως στρατηγικής των κοινωνικών τάξεων έχουν κάνει σε άρθρο τους οι Θεριανός Κ. και Φωτόπουλος Ν.:

Η «γεμάτη φοβίες» ή «φοβική» μεσαία τάξη ελπίζει ότι μέσω της επιλογής σχολείου μπορεί να επιτύχει:

τη φοίτηση των παιδιών της σε ένα σχολικό περιβάλλον που θα προσιδιάζει σε μια «φαντασιακή κοινότητα» της πειθαρχίας, της αριστείας, της εθνικής ομοιογένειας που δυστυχώς έχει πια χαθεί.

την ταξική απόδραση έστω και με φαντασιακό τρόπο καθώς αν δεν μπορεί να αλλάξει γειτονιά και να πραγματοποιήσει ανοδική κοινωνική κινητικότητα μπορεί τουλάχιστον να στείλει το παιδί του σε ένα καλό σχολείο το οποίο θα αποτελέσει και το όχημα για διαγενεακή ανοδική κοινωνική κινητικότητα.

Copyright, 9/9/2017, Ιωάννα Ν. Τριπερίνα. Μόνο με την έγγραφη άδεια της συγγραφέως επιτρέπεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιοδήποτε τρόπο - έντυπο, ηλεκτρονικό, ηχητικό ή οπτικό - ή μορφή - τμηματικά ή περιληπτικά.

Copyright, 2000-2022, Ιωάννα Ν. Τριπερίνα. Μόνο με την έγγραφη άδεια της συγγραφέως επιτρέπεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιοδήποτε τρόπο - έντυπο, ηλεκτρονικό, ηχητικό ή οπτικό - ή μορφή - τμηματικά ή περιληπτικά.

Πρόσωπα επικοινωνίας

Ιωάννα Ν. Τριπερίνα

Ψυχολόγος BSc MSc

Σοφία Ν. Τριπερίνα

Σύμβουλος Οργάνωσης Δια Βίου Μάθησης

Σύμβουλος Επιχειρηματικότητας

Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Ψυχολόγος BSc MSc

Έδρα CleverCareer: Γληνού Δημ. 38, 32200 Θήβα, Βοιωτία, Ελλάδα | T. +302262302619 | K. +306977702872

gmail: ioannatriperina

Υπηρεσίες | Βιογραφικό | Άρθρα | Επικοινωνία

Χαιρόμαστε να συνδεθούμε μαζί σας