Ευφυής Σταδιοδρομία - Γ' Μέρος
Field Research - Έρευνα Πεδίου
της Ιωάννας Ν. Τριπερίνα
Ψυχολόγου BSc MSc
Υπηρεσίες | Βιογραφικό | Άρθρα | Επικοινωνία
Ευφυής Σταδιοδρομία (2022): Έρευνα Πεδίου - Μέρος 3ο
Ευφυής Σταδιοδρομία: Έρευνα, Θεωρία και Πράξη - Μέρος 1ο (1990-2019)
Ευφυής Σταδιοδρομία: Ανοιχτή Έρευνα - Μέρος 2ο (2020-2021)
Ευφυής Σταδιοδρομία: Οργανωσιακή Έρευνα - Μέρος 4ο (2023)
Σύντομη Εισαγωγή
Μελετούμε (1990-σήμερα) τη σχέση του πολιτισμού με την ψυχική υγεία. Η πίστη, ως κριτήριο ταυτότητας και παράγοντας κοινωνικής συνοχής, αποτελεί σημαντική παράμετρο της εργασίας μας.
Στις μέρες μας, η παγκοσμιοποίηση, κάτω από την ομπρέλα ενός πανανθρώπινου πολιτισμού, υπόσχεται τη δημιουργία κοινού πλαισίου ηθικών αξιών, κοινωνικής / συλλογικής νοημοσύνης και οικολογικής συνείδησης, με σκοπό, πέραν του «ευ ζειν», την ίδια την επιβίωση του ανθρώπινου πολιτισμού στην κρίση της εξέλιξής του. Η μελέτη μας προσπαθεί να ρίξει φως σχετικά με το με ποιους όρους είναι αυτό εφικτό ώστε να διασωθεί η ψυχική υγεία, την οποία προσεγγίζουμε ως αναπόσπαστη διάσταση της σωματικής-πνευματικής και κοινωνικοοικονομικοπολιτικής υγείας.
Σε αυτή τη σελίδα διαβάζετε το τρίτο μέρος της μελέτης.
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 8 Μαΐου 2022.
Περιεχόμενα:
Βιαστικά γραμμένες ιστοριούλες για το Χρόνο
Προσπαθώντας να κατανοήσουμε τον σύγχρονο κόσμο
Η Διακονία του Ιερέα στο Νοσοκομείο
Κοινοτική Φροντίδα Ψυχικής Υγείας
Υγεία-Ασθένεια και Πλούτος-Φτώχεια
Ποιμαντική Διακονία στο Χώρο της Υγείας
Εδώ όλα τελειώνουν και όλα αρχίζουν. 1.6.22, Ι.Ν.Τ.
Βιαστικά γραμμένες ιστοριούλες για το Χρόνο
(βιαστικά μην τυχόν και μου φύγει... ο χρόνος)
Λίγες ώρες πριν να φύγει η χρονιά 2022
Το πρώτο πρωί της χρονιάς 2023
Ο χρόνος της Γνώσης
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 31 Δεκεμβρίου 2022 και 1 Ιανουαρίου 2023. Καλή νέα χρονιά!
Προσπαθώντας να κατανοήσουμε τον σύγχρονο κόσμο
Η Γηραιά Ήπειρος, ο Νέος Κόσμος, και η ανατολή της Ανατολής:
Ευρώπη, Αμερική, Ρωσία και Αραβικός Κόσμος.
Παρακολουθώντας τις εξελίξεις
Δεν μπορείς να ψυχολογείς χωρίς να
προσπαθείς να κατανοήσεις τον κόσμο που ανήκεις. Μελετώντας τους #χάρτες βγάζεις
πολύτιμα συμπεράσματα. Αλλά μελετώντας τους εσύ, όχι κάποιος άλλος για σένα,
γιατί αυτός ο άλλος θα βγάλει τα δικά του συμπεράσματα (και γιατί να βγάζουμε τα
ίδια;).
Τα δικά μου μάτια βλέπουν μια γερασμένη #Ευρώπη στο κέντρο του κόσμου που θέλει
να αναγεννηθεί. Μια #Αμερική στη #Δύση που είναι πολύ μακριά για να κανονίζει
τις εξελίξεις στο κέντρο, που ψάχνει (και βρίσκει) δούρειους ίππους. Μια #Ανατολή που
ανατέλλει με όλη τη ματαιοδοξία του πλούτου που της παρέχει η ενέργεια και οι
νέες τεχνολογίες.
Ο κόσμος αλλάζει διαρκώς και σε αυτό το κομβικό σημείο της ιστορίας οι
συνειδήσεις των #Ελλήνων όπως και όλων των #Εθνών αφυπνίζονται. Η
#παγκοσμιοποίηση που ξεκίνησε με τους παγκόσμιους πολέμους οδήγησε με αφορμή την
πανδημία του κορωνοιού στην #αποπαγκοσμιοποίηση και στην μετά covid εποχή
προχωράει η ιδέα της #επαναπαγκοσμιοποίηση ς. Οι νέοι όροι προσδιορίζονται τώρα
και οι γενιές των ανθρώπων σε αυτή την ιστορική συγκυρία συμβάλλουν, ο καθένας
με τον τρόπο του, στη διαμόρφωση του καινούριου. Όσον αφορά στον "τρόπο" κατέστη
βέβαιον ότι δεν είναι μόνο οι εξουσίες (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική,
τύπου, εκκλησιαστική, οικονομική) που καθορίζουν την εξέλιξη των πραγμάτων, αλλά
κυρίως είναι ο τρόπος της ζωής μας. Η #καθημερινή #ζωή μας στην πόλη μας.
Αγαπώ την #πόλη μου γιατί συνιστά τον τρόπο της ζωής μου. Η πόλη είναι το
αποτύπωμα του χρόνου πάνω στον τόπο με το χέρι του ανθρώπου. Για αυτό μια πόλη
δεν μπορεί να είναι το αποτέλεσμα κατασκευαστικής εταιρείας με υψηλές
επενδυτικές δυνατότητες, όσο κι αν λαμβάνει υπ' όψιν της τον χαρακτήρα της
περιοχής. Η πόλη χρειάζεται τους ανθρώπους της στο βάθος του χρόνου να βάζουν
τις πινελιές τους σύμφωνα με τις #ανάγκες και τις #αξίες τους.
Καλή νέα χρονιά με #αισιοδοξία για την #πορεία της ανθρωπότητας. Ένας μεγάλος
#κύκλος έκλεισε και ένας νέος ξεκινά πάνω σε συντρίμμια και σε ζοφερό τοπίο
(πόλεμος, διαφθορά... τι λύπη, τι πόνος...) Μακάρι να μην ήταν έτσι, αλλά πάντα
έτσι είναι: για να αρχίσει κάτι, κάτι άλλο τελειώνει. Καλή δύναμη και ελπίδα και
πολλή δουλειά!
#2022 #futurepolisINT
Οι ομαδοποιήσεις της παγκόσμιας οικονομίας
Σπύρος Αξαρλής, 15/07/2022
Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν: Από το παιδί για τα τσιγάρα, στυγνός διάδοχος του θρόνου
Ναυτεμπορική, 15/9/2022
Το όραμα του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας,
για το πώς μπορεί να μοιάζει ένα νέο μέλλον "NEOM".
Διαδίκτυο, 15/9/2022
Αποπαγκοσμιοποίηση και επαναπαγκοσμιοποίηση
Θάνος Σεραλίδης, 05/12/2022
Γεωπολιτικές και γεωοικονομικές πτυχές του Παγκόσμιου Κυπέλλου του Κατάρ
Βαγγέλης Χωραφάς, 07/12/2022
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 26 Δεκεμβρίου 2022.
Η Διακονία του Ιερέα στο Νοσοκομείο
Κάθε νοσοκομείο έχει την εκκλησία του και τον ιερέα της.
Η εκκλησία ανήκει στο χώρο του νοσοκομείου, άρα στη διοίκησή του, η οποία
μεριμνά για τις πνευματικές ανάγκες των ασθενών ως μέρους της θεραπείας τους.
Ο ιερέας αναλαμβάνει την ποιμαντική διακονία των ασθενών, των θεραπόντων,
ιατρών, νοσηλευτών κλπ, και γενικότερα των εργαζομένων του νοσοκομείου.
Γράφει την πολύτιμη εμπειρία του ως ιερέας σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία
της Αθήνας, και με βαθειά γνώση του θέματος, ο π. Σταύρος Κοφινάς:
"Το ερώτημα αν υπάρχει χώρος για ποιμαντική φροντίδα στον
μετανεωτερικό "Καθεδρικό Ναό της Υγείας" δεν εξαρτάται τόσο από τη διεύθυνση του
νοσοκομείου και τους ιατρούς, όσο από το πώς εμείς, ως ποιμένες, βλέπουμε τη
διακονία μας μέσα στο νοσοκομειακό περιβάλλον. Ποτέ δεν πρέπει να λησμονούμε πως
είμαστε μια συμβολική φυσιογνωμία που φέρνει στο φως τη σύγκρουση, την πάλη,
ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Οφείλουμε να θυμόμαστε πως, ανεξαρτήτως της
προσπάθειας κάποιου ν' αποφύγει τη σύγκρουση, θα χρειαστεί τελικά να την
αντιμετωπίσει.
Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν θα είμαστε παρόντες και διαθέσιμοι να βοηθήσουμε
τους άλλους να αντικρύσουν τη ζωή και να αναμετρηθούν με το θάνατο. Για να το
κάνουμε αυτό, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε πως πρέπει να μπορούμε να
σχετιστούμε με όλους στο νοσοκομείο σε ένα προσωπικό επίπεδο, μ' έναν φυσικό και
φιλικό τρόπο, από τον απλό ασθενή ως το επιστημονικό προσωπικό της πιο υψηλής
εξειδίκευσης και γνώσης, με απόλυτη κατανόηση. Ανεξάρτητα σπό τη θέση κάποιου
στην ιεραρχία του νοσοκομείου, πάντα υπάρχει ένα ανθρώπινο, υπαρξιακό επίπεδο
που ζητά συμπόνια. Δεν υπάρχει τίποτα διδασκαλίστικο ή δικανικό σ' αυτόν τον
ρόλο. Εξάλλου αυτή είναι η ουσιαστική βάση σε αυτό που ονομάζουμε σήμερα "πολυεπιστημονική
συνεργασία". Αγγίζοντας αυτό το ανθρώπινο επίπεδο, γινόμαστε συμπάσχοντες και
συνεργάτες σε όλα, μ' έναν τρόπο μοναδικό. Χωρίς να γίνουμε συμπάσχονες, δεν
μπορούμε να είμαστε συνεργοί της Χάριτος του Θεού.
Υπηρετώντας ως ιερέας σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της Αθήνας, θυμάμαι
πως οι ιατροί, ακόμη και οι πιο απομακρυσμένοι και αποστασιοποιημένοι από
οποιαδήποτε θρησκευτική ή εκκλησιαστική ζωή με αναζητούσαν για υποστήριξη και
επαναβεβαίωση όταν έρχονταν αντιμέτωποι με μια ασθένεια και τον θάνατο σε
προσωπικό επίπεδο. Από τη στιγμή που αντιμετωπίσαμε τις συγκρούσεις ζωής και
θανάτου μαζί, που γελάσαμε και κλάψαμε μαζί, ένας δεσμός φιλίας και
συναδελφικότητας θα αναπτυσσόταν. Έτσι, μπορούσαμε μαζί να βοηθήσουμε και άλλους
που αντιμετώπιζαν την ίδια σύγκρουση.
Η θέση και ο ποιμαντικός ρόλος μας ως ιερέων εντός του νοσοκομειακού
περιβάλλοντος βασίζεται ακριβώς σε μια ταυτότητα που παραπέμπει στην εμπειρία
μετοχής σε σχέσεις. (...)
Ο ιερέας είναι ο "εκκλησιαστικός άνδρας" που προσωποποιεί την ευχαριστιακή
κοινότητα -τη Μεγάλη, Οικουμενική και Καθολική Εκκλησία του Χριστού-, είναι το
μοναδικό καθολικό σημείο αναφοράς της κοινότητας, της κοινωνίας και της
επικοινωνίας μέσα στο "αποσυντεθειμένο" μετανεωτερικό νοσοκομείο. Υπό αυτή την
έννοια, κομίζει την κοινωνία στους ασθενείς και δημιουργεί μια κοινότητα ανάμεσα
σε αυτούς που τους υπηρετούν. Έτσι, το ερώτημα δεν είναι εάν οι άλλοι βλέπουν
τον ιερέα μέσα από αυτό το πρίσμα. Συνειδητά και υποσυνείδητα τον βλέπουν έτσι,
και οι προσδοκίες τους έγκεινται στο αν θα δράσει εκκλησιαστικώς ανάμεσά τους.
Το ερώτημα είναι εάν εμείς, σε κάθε σχεσιακό επίπεδο της ύπαρξής μας ενεργούμε
ως "εκκλησιαστικοί άνδρες"."
π. Στ. Κοφινά, 2008, Η διακονία του Ιερέα στο Νοσοκομείο, σελ. 200-202, στο Θεραπείαν Προσάγοντες, Πρακτικά Συνεδρίου, Οικουμενικό Πατριαρχείο, Ποιμαντική Διακονία στο Χώρο της Υγείας.
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 18 Νοεμβρίου 2022.
Αρετές και Μυστήρια
(και για την εθνική αφύπνιση του Έλληνα)
Στην εποχή μας η αφηρημένη έννοια "δημόσια υγεία" είναι πολύ διαφορετική από την υγεία ενός συγκεκριμένου προσώπου. Εξάλλου η μηχανική αντιμετώπιση της υγείας και η τεχνολογική διαδικασία ιατρικοποίησης της υγείας, προκαλώντας το φόβο με την "απειλή" για ασθένειες που καραδοκούν, συχνά αρρωσταίνουν αντί να θεραπεύουν τον άνθρωπο.
Οι διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες της δημόσιας υγείας (που αφορούν σε εντοπισμό και απαλλαγή συμπτωμάτων), προσεγγίζονται ως κριτήρια μέτρησης της αποτελεσματικότητας της κυβερνητικής πολιτικής που εφαρμόζει το κράτος για τους πολίτες. Είναι, για αυτό, βραχυπρόθεσμης εφαρμογής, για όσο διάστημα είναι στην εξουσία μία κυβέρνηση. Όσοι όμως εφαρμόζουν βραχυπρόθεσμες, εύκολες λύσεις σε μακροπρόθεσμα, περίπλοκα προβλήματα, έρχονται αντιμέτωποι με μεσοπρόθεσμα αδιέξοδα.
Ο Richard Horton (2003), εκδότης του ιατρικού περιοδικού The Lancet, προειδοποιούσε πως αυτό που αποκαλείται στο δυτικό κόσμο δημόσια και προσωπική υγεία δεν είναι αντικείμενο τρόπου ζωής που καθορίζεται από προσωπικές επιλογές, αλλά αναφέρεται σε βαθιά υπαρξιακά, και, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, γεωπολιτικά δεδομένα, τώρα που η υγεία καθορίζεται κυρίως από κοινωνικές, ερευνητικές, γενετικές, πολιτικές και οικονομικές προτεραιότητες.
Η ιστορική ανασκόπηση που κάνουμε εδώ με οδηγό τον π. Λάμπρο Καμπερίδη* και την παρουσίασή του στο 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο για την Ποιμαντική Διακονία στο Χώρο της Υγείας (2008), θα μάς επιτρέψει να δούμε πώς εξελίχθηκε η αντίληψη της υγείας στον πολιτισμό μας, με σκοπό να ευαισθητοποιήσουμε σχετικά με την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της έννοιας της υγείας στην εποχή μας.
Σύμφωνα με τον Πλάτωνα (427 π.Χ. - 347 π.Χ.), η σκέψη του οποίου επέδρασε σημαντικά στη δυτική σκέψη και δη στον Φρόυντ, ο άνθρωπος αποτελείται από δύο υποστάσεις, από το φθαρτό σώμα και την αιώνια ψυχή που συνιστά την ουσία του ανθρώπου. Ο Πλάτωνας διακρίνει τρία μέρη στην ψυχή, που το κάθε ένα αντιστοιχεί σε μία αρετή: το λογιστικό, που μας παρέχει την ικανότητα να σκεφτόμαστε και να κρίνουμε, αντιστοιχεί στη σοφία, το θυμοειδές, που περιέχει τις βουλητικές μας ενέργειες και μας δίνει θάρρος για αυτό αντιστοιχεί στην ανδρεία, και το επιθυμητικό, που γεννά όλες μας τις επιθυμίες μας και πάθη, που αντιστοιχεί στη σωφροσύνη. Η ισορροπία στην ψυχική μας υγεία έρχεται όταν καταφέρουμε την εναρμόνιση των τριών αυτών μερών της ψυχής, σαν έναν καβαλάρη (το λογιστικό) που οδηγεί ένα άρμα με δύο άλογα (το θυμοειδές και το επιθυμητικό), τα οποία μάλιστα συχνά δεν συνεργάζονται ή μαλώνουν μεταξύ τους. Αυτή η εναρμόνιση και ισορροπία της ψυχής αντιστοιχεί στην αρετή της δικαιοσύνης.
Στον φιλοσοφικό διάλογο που αναπτύσσεται στο
Συμπόσιο του Πλάτωνα, ο πραγματικός έρως, δωρεά του θεού Έρωτος,
κεκαθαρμένος από άλογα πάθη, είναι ο πιο αληθινός φίλος του ανθρώπου, ο
δωρητής της υγείας στον ανθρώπινο οργανισμό. Στον Πλάτωνα και στο Σωκράτη οι
λέξεις υπηρέτης, θεράπων, διάκονος και ιερόδουλος είναι συνώνυμες: "ο
υπηρέτης ασκεί τη θεραπεία ως διακονία με την προσφορά της λατρευτικής ιεράς
δουλείας στο θεό", σημειώνει χαρακτηριστικά ο π. Λ. Καμπερίδης.
Στα θεραπευτικά κέντρα του Ασκληπιού ή του Αμφιάραου τον 4ο αι. π.Χ. η ιαματική περίοδος διαρκούσε από μερικές μέρες μέχρι μερικούς μήνες. Οι επισκέπτες προσκηνητές περνούσαν το χρόνο τους σε ευρύχωρες αίθουσες με κοινοστοιχίες, σε ανοιχτούς χώρους με μελετημένο αερισμό και προσανατολισμό στον ήλιο, όπου τους πρόσφεραν άφθονο νερό. Η θεραπευτική μέθοδος συνίστατο σε συνδυασμό προσευχής, λατρευτικών πράξεων, ερμηνείας ονείρων, σωματικών ασκήσεων, νηστείας και δίαιτας εναρμονισμένης με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε οργανισμού, αναγνωσμάτων και διαλέξεων. Η θεραπευτική μέθοδος απευθυνόταν και στην ψυχή και στο σώμα για την αποκατάσταση της ψυχοσωματικής ενότητας που χάλασε η ασθένεια. Τα ιαματικά δώρα παρέχονταν από τους θεούς και οι ιατροί δεν έπρεπε να ξεχνούν ότι ασκούν την ιατρική τέχνη υπό την αιγίδα των θεών. Για τους ιπποκράτειους θεραπευτές, βεβαίως, τα πάθη αποτελούσαν παθήματα του σώματος που εκδηλώνονταν ως σωματικές ασθένειες.
Ο Χρύσιππος (280 – 206 π.Χ.) και ο Ποσειδώνιος (135 - 51 π.Χ.), στωικοί φιλόσοφοι, συνθέτουν πραγματείες με τίτλο Περί παθών. Αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι τα πάθη γεννιούνται στην ψυχή και καταλήγουν σε ψυχολογικές δυσλειτουργίες οι οποίες εξελίσσονται σε σωματικές ασθένειες. Για τους στωικούς, τα πάθη της λύπης, του φόβου, της επιθυμίας και της ηδονής είναι παθολογικές καταστάσεις της ψυχής, ψυχολογικές διαταράξεις, από τις οποίες πασχίζει να λυτρωθεί ο ενάρετος και σοφός άνθρωπος για να φτάσει στην απελευθέρωση από τα πάθη μέσα από την αταραξία και την απάθεια.
Οι Απόστολοι στις επιστολές τους προς τις κοινότητες των Χριστιανών τους προειδοποιούν για τους κινδύνους που εγκυμονεί ένας εγωκεντρικός τρόπος ύπαρξης, που βιώνεται εκτός της κοινότητας, αφιερωμένος στην αναζήτηση και εκπλήρωση ατομικών επιδιώξεων. Παράλληλα, τους προτείνουν μια θεραπευτική μέθοδο αντιδιαστέλλοντας τα "έργα της σαρκός" με τους "καρπούς του πνεύματος", οι οποίοι ενεργούν ως αρετές διώχνοντας τις κακίες. Όταν "πάσχει έν μέλος, συμπάσχουν πάντα τα μέλη" (Α' Κορ. 12:26). Για αυτό η αποκατάσταση της υγείας του γίνεται μέσα στην κοινότητα και συνεπάγεται αποκατάσταση της υγείας όλης της κοινότητας. Η θεραπεία του ενός είναι η θεραπεία όλων που χαίρονται ενωμένοι στην ευχαριστιακή κοινότητα. Οι καρποί του Πνεύματος, δηλαδή τα Μυστήρια, ενώνουν τα μέλη της κοινότητας, που αποτελούν το ζωντανό σώμα του Χριστού, με την κεφαλή, που είναι ο ίδιος ο Χριστός, για να μην καταντήσει ασώματος η κεφαλή και ακέφαλο το σώμα.
Ο Φίλων ο Αλεξανδρεύς ή Ιουδαίος (20 π.Χ. – 45 μ.Χ.) ήταν ελληνιστής ιουδαίος φιλόσοφος, ο οποίος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, που αποτελούσε εκείνη την εποχή κέντρο της εβραϊκής διασποράς. Ο Φίλων χρησιμοποίησε την αλληγορία για να αναμείξει και να εναρμονίσει την ελληνική φιλοσοφία και τον ιουδαϊσμό. Οι χριστιανοί εκκλησιαστικοί πατέρες, από το 150 μ.Χ. και μετά, έκαναν δεκτό το έργο του με ενθουσιασμό εντοπίζοντας σε αυτό μια μορφή κρυμμένου Χριστιανισμού. Οι φιλελεύθεροι, εκκοσμικευμένοι ιουδαίοι της Αλεξάνδρειας αντιμετώπιζαν τον Φίλωνα ως ιουδαϊκό αντίστοιχο του Πλάτωνα. Ο Φίλων θεωρείται ως ο ιδρυτής της θρησκευτικής φιλοσοφίας στον Ιουδαϊσμό, τον Χριστιανισμό και το Ισλάμ. Σύμφωνα με τον Henry Chadwick (Βρετανό ακαδημαϊκό, θεολόγο και αγγλικανό ιερέα), «η ιστορία της χριστιανικής φιλοσοφίας αρχίζει όχι με έναν Χριστιανό, αλλά με έναν Ιουδαίο, τον Φίλωνα της Αλεξανδρείας, έναν ηλικιωμένο σύγχρονο του Αγίου Παύλου». Μάλιστα «ο Φίλων είναι πλήρως εξελληνισμένος, παρουσιάζοντας ένα κατά πολύ ελληνικό πρόσωπο στον κόσμο». Ο Φίλων «γνώριζε ελάχιστα ή καθόλου» την εβραϊκή γλώσσα, καθώς «η εβραϊκή γλώσσα και ο εβραϊκός πολιτισμός εξελληνίσθηκαν βαθμιαία και εύποροι Εβραίοι γονείς (όπως οι γονείς του Φίλωνος) εξασφάλιζαν για τα παιδιά τους φιλελεύθερη μόρφωση από Έλληνες εκπαιδευτές». Η άποψη που διακρατούσε ότι η μετάφραση των Εβραϊκών Γραφών (Παλαιά Διαθήκη) των Εβδομήκοντα στην ελληνική γλώσσα «ήταν θεόπνευστη, τον απάλλασσε από την ανάγκη ή την ευθύνη να κάνει αναφορές από το πρωτότυπο [εβραϊκό] κείμενο». (πηγή wikipedia)
Ο Φίλων αποδίδει στο Θεό τις θεραπευτικές ιδιότητες των αρετών και την ίαση της ψυχής, και το πράττει με καθαρά φιλοσοφικούς όρους, συνδέοντας τις αρετές με το θείο "λόγο", θεωρώντας έτσι ότι ο ανθρώπινος "λόγος" ανυψώνεται στο πεδίο του θείου "λόγου" για να θεραπευτεί από τα πάθη του (συγκεκριμένα του θυμού).
Και ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (150 - 215
μ.Χ.) επιχείρησε τη σύζευξη Ελληνισμού και Χριστιανισμού συνδέοντας τον ορθό
λόγο των σοφιστών με τον Λόγο του Θεού, όπως και οι τρεις ιεράρχες.
Οι Πατέρες της ερήμου, Ευάγριος Ποντικός, Δωρόθεος Γάζης, Μακάριος Αιγύπτιος, αλληλογραφία Ιωάννου και Βαρσανουφίου, ασχολούνται με την ανάλυση των ψυχικών και σωματικών παθών, με τις ψυχικές βαθμίδες ανάβασης του ασκητού στην πορεία του προς τη θεία θεωρία, με τη θεραπευτική μέθοδο που μπαίνει σε πρακτική εφαρμογή για τη νίκη επί των παθών, με τη θέση που επέχει ο γέροντας ως πνευματικός θεραπευτής.
Ο Ευάγριος ο Ποντικός (345 - 399 μ.Χ.) και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός (676 - 749 μ.Χ.) στο έργο τους, σε διαφορετικές εποχές, με τον ίδιο τίτλο Περί των οκτώ πνευμάτων της πονηρίας αναφέρονται σε μία θεραπευτική μέθοδο, αρετολογικής προσέγγισης, όπου η εξαγνιστική ενέργεια των αρετών προκαλεί την κάθαρσης της ψυχής η οποία οδηγείται στην ένωση με το Θεό.
Ο στωικισμός άσκησε μακρόχρονη επίδραση στη διαμόρφωση της σοφιολογικής γραμματείας της Παλαιάς Διαθήκης (βλ. Σοφία Σειράχ, Σοφία Σολομώντος, Παροιμίες) και είναι ιδιαίτερα εμφανής στο Δ' Μακκαβαίων. Στο Δ' Μακκαβαίων ο ορθός λογισμός καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο στην εκρίζωση των παθών της ψυχής, με τις τέσσερις πλατωνικές αρετές που λειτουργούν ως αντίβαρο των τεσσάρων κακιών, μέσα στο πνεύμα της μεταγενέστερης αρετολογικής παράδοσης του δυτικού κυρίως αλλά και του ανατολικού χριστιανισμού.
///Όπως ακριβώς οι στωικοί μετέτρεψαν την
ιατρική γλώσσα των Ασκληπιάδων ιατρών και μετασχημάτισαν την ιπποκρατική
παθολογία του σώματος σε παθολογία της ψυχής, έτσι και οι πατέρες της
ερήμου βασίστηκαν εν πολλοίς στη στωική φιλοσοφία και ψυχολογία και
εφάρμοσαν την ιουδαϊκή μέθοδο στην ερμηνεία που έδωσαν στις συγκινήσεις
της ψυχής.///
Η αρετολογική παράδοση εξελίσσεται σε μια ξέχωρη σχολή θεραπευτικής μοναστικής πνευματικότητας, σε παράλληλη πορεία με τη μυστηριακή συνείδηση της εκκλησιαστικής κοινότητας που πραγματώνεται με την επίκληση του Αγίου Πνεύματος στην Κυριακή της σύναξη όλων των μελών του σώματος της εκκλησίας γύρω από την επίγεια τράπεζα του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.
Η εκκλησιαστική κοινότητα παροτρύνει τον πάσχοντα αμαρτωλό να θεραπεύσει την ψυχή και το σώμα με τη συμμετοχή του στα άγια Μυστήρια της Εκκλησίας και να λάβει την ιαματική χάρη του Ιερού Ευχελαίου, της Εξομολογήσεως ή της Θείας Ευχαριστίας, ως σφραγίδα δωρεάς Πνεύματος Αγίου (και του Βαπτίσματος, του Χρίσματος, του Γάμου και της Ιεροσύνης). Τα Μυστήρια προορίζονται για όσους μετανοούν, για εκείνους που επιθυμούν να μπουν στη διαδικασία της μεταστροφής του νου και της καρδιάς, και τα χορηγεί, πραγματικά, σε όσους επιθυμούν διακαώς να αλλάξουν την προγενέστερη κατάσταση της εγωκεντρικής τους ύπαρξης με έναν τρόπο ζωής βασισμένο στην ετερική σχέση, που υπερβαίνει την αυτονομία της αυτάρκειας με την εισαγωγή του άλλου στη ζωή τους, ενός άλλου που γίνεται καθοριστικός παράγοντας της ύπαρξής τους. Οι θεραπευτικές δυνάμεις των Μυστηρίων παρέχονται από το Άγιο Πνεύμα που όπου θέλει πνει, και σε αξίους και σε αναξίους, και σε δικαίους και σε αδίκους. Το Μυστήριο δεν είναι προσωπικό φάρμακο θεραπείας, αλλά θεραπευτικό φάρμακο της αγαπητικής κοινότητας.
Ο ιερός Αυγουστίνος (354 - 430 μ.Χ.), Χριστιανός θεολόγος και φιλόσοφος, του οποίου τα συγγράμματα επηρέασαν την ανάπτυξη του Δυτικού Χριστιανισμού και της Δυτικής φιλοσοφίας, και επίσης ένας από τους πολυγραφότερους συγγραφείς της λατινικής πατρολογίας, γράφει "extra Ecclesiam nulla salus" (δεν υπάρχει υγεία -και εξυπακούεται σωτηρία- εκτός Εκκλησίας, δεδομένου ότι η αρχική έννοια του salus και του salubritas είναι υγεία και σωτηρία (και υγιεινός τρόπος ζωής). Κατά το Δυτικό Μεσαίωνα οι επτά αρετές (ταπείνωση, ελεημοσύνη, σωφροσύνη, νηστεία, αγάπη, μακροθυμία, προσευχή), το αντίδοτο στα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, αντιστοιχούν στα επτά μυστήρια και γίνονται χαρίσματα που προικίζουν όσους ενάρετους ασκούν την αρετή. Με αυτόν τον τρόπο αποδεσμεύτηκαν σταδιακά τα θεία μυστήρια από τη θεία λειτουργία και άρχισε η τέλεσή τους να γίνεται έξω από το λειτουργικό τους πλαίσιο. Ο αποκλεισμός των μυστηρίων από τη θεία λειτουργία, ο καθορισμός τους σε επτά και η συνακόλουθη ταύτισή τους με τις επτά αρετές συνετέλεσαν στη μετατόπιση της έμφασης από τη μυστηριακή τους φύση στην πνευματική τους αποτελεσματικότητα και τη μετατροπή τους σε τεχνικά μέσα πνευματικής κάθαρσης.
Όμως, οι ατομικές προσπάθειες και ο πνευματικός αγώνας ενδοσκοπικής θεώρησης του ανθρώπου για να διώξει τα πάθη και να καλλιεργήσει τις αρετές δεν είναι τα μόνα θεραπευτικά μέσα για την κάθαρση του πιστού και τη θεραπεία της ψυχής από την αμαρτία. Είναι αναγκαία και βαρυσήμαντη η ορθή κατανόηση της πνευματικής θεραπείας μέσω των μυστηρίων ώστε να γίνει εξίσου κατανοητή η πραγματική αξία της καταλλαγής, της συμφιλίωσης και της κοινωνίας του ανθρώπου με το Θεό και το συνάνθρωπο (Καμπερίδης, 2008).
Η σκέψη μου: Τι είναι ο ελληνικός πολιτισμός; Το προζύμι. Ακόμα και για αρχαιότερους πολιτισμούς. Το βλέπουμε στον ελληνιστικό πολιτισμό (ελληνικός και ανατολικός). Το ίδιο συμβαίνει στον ρωμαϊκό, στον ιουδαϊκό, στον παγκόσμιο πολιτισμό, τόσο που να μην ακούγεται παράξενο το πρώτο συνθετικό "ελληνο-" σε κάθε έναν από αυτούς, μα φυσικό. Ως κοινωνική ψυχολόγος θεωρώ ότι έχει ενδιαφέρον (επιστημονικό, φιλοσοφικό, υπαρξιακό) η εθνική αφύπνιση που με την αφορμή των επετείων (1821, 1922) δίνεται η ευκαιρία να επιτευχθεί στον απαξιωμένο σύγχρονο Έλληνα. Και δεν την εννοώ εθνικιστικά, αλλά με ορθολογικό τρόπο και σύμφωνα με το Λόγο του Θεού.
Η Ελλάδα είναι το σύνολο της κλασικής, βυζαντινής, σύγχρονης:
«Ἀκόμα, σύμφωνα μέ τή γενική ἀντίληψη τῶν ξένων, καί πολλῶν δικῶν μας ἴσως, ἡ κλασική Ἑλλάδα, ἡ βυζαντινή Ἑλλάδα, ἡ σύγχρονη Ἑλλάδα, εἶναι χῶρες ἀσύνδετες καί σάν ἀνεξάρτητες˙ καί ὁ καθένας περιορίζεται στήν εἰδικότητά του. Πρέπει νά προχωρήσουμε πολύ, πρέπει νά φτάσουμε σχεδόν ὥς τίς παραμονές τοῦ τελευταίου πολέμου, γιά νά δοῦμε νά φανερώνεται, πολύ θαμπά ἡ συνείδηση ὅτι ἡ Ἑλλάδα εἶναι ἕνα σύνολο.»
Γιῶργος Σεφέρης, Δοκιμές, 1936-1947, πρῶτος τόμος, ἔκδ. Ἵκαρος, Η΄ ἔκδοση, Ἀθήνα 2003, σ. 326.
Η Ελληνική γλώσσα μιλιέται εδώ και 3.500 χρόνια:
«Ἡ ἑλληνική γλώσσα, ὁ ἄνθρωπος, ἡ θάλασσα {…} Γιά κοιτάξτε πόσο θαυμάσιο πράγμα εἶναι νά λογαριάζει κανείς πώς, ἀπό τήν ἐποχή πού μίλησε ὁ Ὅμηρος ὥς τά σήμερα, μιλοῦμε, ἀνασαίνουμε καί τραγουδοῦμε μέ τήν ἴδια γλώσσα.
Κι αὐτό δέν σταμάτησε ποτέ, εἴτε σκεφτοῦμε τήν Κλυταιμνήστρα πού μιλᾶ στόν Ἀγαμέμνονα, εἴτε στήν Καινή Διαθήκη, εἴτε στούς ὕμνους τοῦ Ρωμανοῦ καί τόν Διγενή Ἀκρίτα, εἴτε τό Κρητικό θέατρο καί τόν Ἐρωτόκριτο, εἴτε τό δημοτικό τραγούδι!»
Γιῶργος Σεφέρης, Δοκιμές, 1936-1947, πρῶτος τόμος, ἔκδ. Ἵκαρος, Η΄ ἔκδοση, Ἀθήνα 2003, σ. 177.
Ελευθερία:
«ἐλευθέρους ἀφἢκε πάντας ὁ θεός, οὐδένα δοῦλον ἡ φύσις πεποίηκεν».
Αλκιδάμας, 4ος αι. π.Χ.
Η Ελλάδα είναι πνευματική αξία:
«Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις». Οδυσσέας Ελύτης, Μικρός Ναυτίλος, 1985.
Ελληνικά μνημεία που αποτελούν εθνικά σύμβολα για τη διατήρηση της εθνικής ιστορικής μνήμης, για τη συγκρότηση της εθνικής ταυτότητας, για τη διάδοση και συντήρηση του πολιτισμού (γλώσσα, θρησκεία, ήθη και έθιμα):
Η εθνική συνείδηση δεν έχει σχέση ούτε με το φανατισμό ούτε με το μηδενισμό, αλλά είναι μια υπαρξιακή ανάγκη, είναι αυτογνωσία.
Κλασική Ελλάδα: Παρθενώνας, Ναός της Θεάς Αθηνάς, Αθήνα.
Βυζαντινή Ελλάδα: Ιερός Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας, Κωνσταντινούπολη.
Σύγχρονη Ελλάδα: Ιερός Ναός Παναγίας Ευαγγελίστριας, Τήνος.
Ονομασίες των Ελλήνων στην ιστορία:
Αχαιοί, Έλληνες, Ίωνες, Γραικοί, Βυζαντινοί, Ρωμιοί, Ρωμανοί, Ρωμαίοι. (από wikipedia)
* Ίαση και Θεραπεία, π. Λ. Καμπερίδη, στο Θεραπείαν Προσάγοντες, Πρακτικά Συνεδρίου, 2008, Οικουμενικό Πατριαρχείο, Ποιμαντική Διακονία στο Χώρο της Υγείας.
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 5 Νοεμβρίου 2022.
Επιστήμη και Θεολογία
Θεμέλιο του σύγχρονου κόσμου μας είναι η επιστήμη που συντίθεται
από την ορθολογικότητα και την πειραματική επαλήθευση και χαρακτηρίζεται από την
έμπνευση και την εξειδίκευση. Ακριβώς, όμως, λόγω της υψηλής εξειδίκευσης, έχει
αποσυνδεθεί από το ευρύτερο μεταφυσικό πλαίσιο κατανόησης της πραγματικότητας
και νοηματοδότησης της ζωής.
Η σύζευξη της επιστήμης και της θεολογίας υπήρχε από τις απαρχές του ανθρώπινου
πολιτισμού (βλ. σπέρματα στην Πλατωνική φιλοσοφία). Αφού όμως χάθηκε, στην
πορεία προέκυψε η ανάγκη να ξαναγεννηθεί με τους νέους πολιτισμικούς
όρους, καταβάλλοντας την προσπάθεια να αναζητήσουμε το νόημα στα μικρότερα και
μεγαλύτερα ερωτήματα της ζωής.
Σε ό,τι αφορά την ψυχική υγεία του γενικού πληθυσμού, είχα την ευκαιρία να
παρακολουθήσω από το 1989 τις προσπάθειες του π. Σταύρου Κοφινά που ήταν τότε
εφημέριος της ενορίας μας, του Αγίου Νικολάου στη Θήβα. Σε αυτά τα σχεδόν 35
χρόνια σχέσης και συνεργασίας με τον π. Σταύρο, είχα τη χαρά και την τιμή να
προσκληθώ τα τελευταία 6 χρόνια να γίνω μέλος του Δικτύου του Οικουμενικού
Πατριαρχείου για την Ποιμαντική Διακονία στο Χώρο της Υγείας. Στο 5ο Διεθνές
Συνέδριο στη Ρόδο μέχρι εχτές πραγματοποιήσαμε τις εργασίες μας πάνω στο θέμα
«Φροντίζοντας για την ανθρωπότητα σήμερα,
Μεριμνούμε για την ανθρωπότητα του αύριο».
Ρόδος 5-9 Οκτωβρίου 2022.
Στο συνέδριο πήραν μέρος πλήθος θεολόγων, ιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας
και όχι μόνο, από όλο τον κόσμο.
Εάν η επιστήμη μάς λέει τι να κάνουμε, τότε η σύζευξη επιστήμης και θεολογίας
μας βοηθάει να κατανοήσουμε εάν θέλουμε να το κάνουμε και γιατί.
Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει την αρχική πεποίθηση ότι όλα μπορούν να ελεγχθούν μέσω
των τεχνικών του γνώσεων. Αναπόφευκτα όμως έρχεται κάποια στιγμή η ώρα να
αναμετρηθεί με ζητήματα που δεν του αρκούν οι τεχνικές απαντήσεις, όπως είναι
μια σοβαρή ή ανίατη ασθένεια, ο θάνατος, το πένθος, η απώλεια, το τραύμα. Τότε,
είτε οδηγείται σε αδιέξοδο, είτε προσφεύγει σε "αγκαλιές" που δίνουν ψεύτικες
υποσχέσεις ή μπερδεύουν βάναυσα.
Δεσμευόμαστε ως Δίκτυο να συνεχίσουμε τις επιστημονικές μας προσπάθειες με
υπερβατική θεώρηση ώστε να προσφέρουμε στον άνθρωπο το θάρρος που χρειάζεται για
να ζήσει και να ολοκληρώσει τη ζωή του.
Κείμενο και
φωτογραφίες της Ιωάννας Ν. Τριπερίνα στη Ρόδο, κατά τη διάρκεια του
συνεδρίου. Τίτλος: Η μεσαιωνική πόλη μας διευκολύνει να παρακολουθήσουμε τη
μαγικοποίηση του κόσμου, την απομάγευσή του και την ευέλικτη και συνειδητή του
κίνηση ανάμεσά τους.
#worldmentalhealthday #ΠαγκόσμιαΗμέραΨυχικήςΥγείας
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 10 Οκτωβρίου 2022.
Διανοητικά και συναισθηματικά "θραύσματα" που συνέλεξα κατά τη διάρκεια του συνεδρίου. Ή αλλιώς, διαμάντια, ικανά να δημιουργήσουν ρωγμές στην παγιωμένη σκέψη και να την εξελίξουν.
Ιδού η Ρόδος! Ίδε ο άνθρωπος!
Αίσωπος, Ευαγγελιστής Ιωάννης, Νίτσε. Το παλιότερο συνδιαλέγεται με το νεότερο
και οραματιζόμαστε, σχεδιάζοντας το μέλλον.
5ο Διεθνές Συνέδριο του Δικτύου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Ποιμαντική
Διακονία στο χώρο της Υγείας.
«Φροντίζοντας για την ανθρωπότητα σήμερα,
Μεριμνούμε για την ανθρωπότητα του αύριο».
Ρόδος 5-9 Οκτωβρίου 2022.
Η Ρόδος ήταν το καλύτερο πλαίσιο ως συνθετικό νησί.
Εδώ η τελευταία και ακολουθούν (προς τα κάτω) συνολικά δώδεκα αναρτήσεις στο instagram.
Πολιτισμός και Ψυχική Υγεία
Οι σχέσεις μας με τους άλλους και με τον υλικό κόσμο είναι αυτές που διαμορφώνουν τον πολιτισμό μας.
Ο τρόπος συναναστροφής με τους άλλους φτιάχνοντας κοινωνία και ο τρόπος αντιμετώπισης των υλικών πραγμάτων είναι αυτά που προσδιορίζουν τον πολιτισμό των ανθρώπων.
Ο άνθρωπος, πρωτογενώς, καλείται να πάρει θέση με τον τρόπο της ζωής του, με τις πολιτικές επιλογές του. Εδώ την πολιτική την εννοώ ως προσωπική επιλογή της ρυθμιστικής σχέσης μεταξύ κοινωνικών και υλικών δυνάμεων.
Όλοι σήμερα περιγράφουν τον ανταγωνιστικό και υλικό πολιτισμό μας και τον αδιέξοδο χαρακτήρα του, τις συνέπειες του οποίου βιώνει ο πλανήτης με την καταστροφή του περιβάλλοντος, τους πολέμους, την τρομοκρατία και όλα τα δεινά.
Δευτερογενώς, ο άνθρωπος καλείται να πάρει θέση και με τη στάση του απέναντι στον πολιτισμό.
Έτσι, έχουμε τρεις τύπους ανθρώπων, όπως τους έχω εντοπίσει στην έρευνά μου (έρευνα πεδίου):
Εκλεκτικοί: Με μια ελιτίστικη προσέγγιση, επιλέγουν τα στοιχεία του πολιτισμού που τους ταιριάζουν. Για τους άλλους που δεν τους μοιάζουν, είτε αδιαφορούν, είτε τους κατακρίνουν, είτε τους επιβάλλονται ώστε να τους επηρεάσουν. Θεωρούν ότι ο "δικός" τους πολιτισμός πρέπει να επικρατήσει.
Συνθετικοί: Βασίζονται σε ρίζες, αρχές, αρχέτυπα, θεμέλια του πολιτισμού και εξελίσσονται, συνδυάζουν τα διαφορετικά στοιχεία, αφομοιώνουν χωρίς να αλλοτριώνονται, διατηρούν το παλιό, ενσωματώνουν το νέο, διαπραγματεύονται και συνδιαλέγονται με τις αντιθέσεις.
Αρνητές: Απορρίπτουν τον πολιτισμό, αποσύρονται στα αυτοσχέδια "σπήλαιά" τους, αρνούνται να αποδεχτούν την εξέλιξη του πολιτισμού ή ακόμα και να λειτουργήσουν μέσα σε αυτόν, σε κάποια εκδοχή του. Τείνουν να είναι είτε αυτοκαταστροφικοί, είτε να καταστρέφουν τους άλλους και τον πολιτισμό τον ίδιο.
Σε όλη τη διάρκεια της επιστημονικής και επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας (30+ ετών από τη μέρα που μπήκα στον Πανεπιστήμιο μέχρι σήμερα) παρατηρώ την εκδήλωση της ψυχικής διαταραχής ως αποτέλεσμα της διαταραγμένης σχέσης με τον πολιτισμό, για αυτό μελετώ τα αίτια, τις συνέπειες και τους παράγοντες που σχετίζονται με όλα αυτά.
#mentalhealth as a matter of #culture
#health #physical #mental #spiritual #social #economic #political #environment #wellbeing
#emotional #faith based #needs
#clevercareer_psychology #fieldresearch #openscience #clevercareer #ioannatriperina
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 1 Ιουνίου 2022.
Σύνθεση εικόνων και ιδεών "ψυχική υγεία και πολιτισμός" (12/5/22 - 7/6/22) στο instagram @clevercareer_psychologist
Ορισμός Υγείας
Ένας ολοκληρωμένος ορισμός της υγείας, θα μπορούσε να είναι ο ακόλουθος:
Υγεία είναι η δυναμική κατάσταση ευημερίας ανάμεσα στο άτομο, την κοινωνία και τον κόσμο, υλικό και πνευματικό. Είναι η σωματική, ψυχική, πνευματική και κοινωνικοοικονομικοπολιτική κατάσταση ισορροπίας. Είναι η κατάσταση αρμονίας εντός μας, με τους άλλους, τον υλικό κόσμο και τον Θεό.
Η φράση "υγεία να έχουμε κι όλα τα άλλα γίνονται", διαστρεβλώνει την έννοια της υγείας, προβάλλοντας μονομερώς τη σωματική της διάσταση. Για να έχουμε υγεία όπως την εννοεί η φράση, χρειάζεται να συνδράμουν πολλοί παράγοντες, οι όποιοι ρυθμίζονται από ένα εσωτερικό κέντρο ελέγχου που συντονίζει την ισορροπία, την αρμονία, την ευημερία μεταξύ τους.
#clevercareer_psychology #health #physical #mental #spiritual #economic #political #social #wellbeing #clevercareer #ioannatriperina
Βλ. και M. Makoka, 2021.
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 30 Μαΐου 2022.
Κοινοτική Φροντίδα Ψυχικής Υγείας
Η παραδοσιακή φροντίδα ψυχικής υγείας αγνοεί τις
κοινωνικές, οικονομικές, συναισθηματικές και βασισμένες στην πίστη ανάγκες των
ανθρώπων.
"Αφού βγήκα και ξόδεψα όλα μου τα χρήματα το βράδυ του Σαββάτου,
ντρεπόμουν τόσο πολύ που ήθελα να πάω και να μιλήσω στον Θεό, αλλά αισθάνθηκα
ανεπιθύμητος στους χώρους της εκκλησίας και δεν είχα πού να απευθυνθώ."
Τα ποσοστά ψυχικών ασθενειών ήταν ήδη υψηλά, αλλά η πανδημία ενέτεινε τα
πάντα: Η ασθένεια, η μοναξιά, η απώλεια εργασίας, η θλίψη και άλλοι παράγοντες
άγχους που σχετίζονται με τον COVID προκάλεσαν μια πανεθνική αύξηση του άγχους
και της κατάθλιψης (το άρθρο αναφέρεται στις ΗΠΑ). Όσο δύσκολη και αν ήταν η
πανδημία, ωστόσο, έπληξε ορισμένες ομάδες πολύ πιο σκληρά από άλλες. Επιδείνωσε
τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες που είναι ήδη γνωστό ότι προκαλούν και
συντηρούν την κακή ψυχική υγεία των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων.
Προτάσεις:
- Ανάγκη για πρόσβαση όλων σε υπηρεσίες φροντίδας ψυχικής υγείας
- Μελέτη των βαθύτερων αιτίων και παρέμβαση σε αυτά
- Θεραπεία της κοινότητας
- Οι φροντιστές ψυχικής υγείας χρειάζονται επίσης υποστήριξη.
#mentalhealth #care
#social #economic #emotional #faith based #needs
#illness #loneliness #jobloss #grief #stressors #stressorsrelatedtocovid
#rise in #anxiety and #depression
#clevercareer_psychology #clevercareer
#ioannatriperina
Πηγή
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 19 Μαΐου 2022.
Υγεία-Ασθένεια και Πλούτος-Φτώχεια
Η λαϊκή σοφία το έχει καλύψει κι αυτό το θέμα, αν και διπολικά:
«Ας είχα την υγειά μου κι ας ήμουνα φτωχός.»
«Αν έχω τον παρά μου, θα βρω και την υγειά μου.»
Όπως φαίνεται, η υγεία συνδέεται με τον πλούτο, αλλά είναι υπέρτερο αγαθό από αυτόν, συνεπώς, εάν τίθεται θέμα επιλογής, θυσιάζεται ο πλούτος για την υγεία, αντέχοντας ακόμα και τη φτώχεια.
Ως μεταβλητές στην επιστημονική έρευνα, οι δύο έννοιες μας καλούν να αποφασίσουμε εάν είναι ποσοτικές ή ποιοτικές. Στην περίπτωση του πλούτου-φτώχειας συνηθίζουμε να φτιάχνουμε κάποιες ομάδες όπως ανώτερο, μεσαίο και κατώτερο οικονομικό επίπεδο, ανάλογα με το ετήσιο εισόδημα, βασιζόμενοι σε ποσοτικά, αντικειμενικά μετρήσιμα δεδομένα. Στην περίπτωση της υγείας-ασθένειας τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, γιατί ακόμα κι αν δημιουργήσουμε ομάδες ανάλογα με το είδος και τη σοβαρότητα ασθενειών (πράγμα πολύ περίπλοκο*), η υγεία δεν είναι απλώς η απουσία ασθένειας. Είναι αντικειμενικό να θεωρήσουμε ότι η ομάδα εκείνη, που δεν έχει «μετρήσιμες» ασθένειες, είναι υγιής; Είναι αντικειμενικό να πιστεύουμε ότι η ομάδα εκείνη, που έχει «μετρήσιμες» ασθένειες, είναι ασθενής; Αυτό που μας κάνει να αμφιβάλλουμε για την εγκυρότητα της ομαδοποίησής μας, είναι ότι η υγεία δεν ορίζεται μόνο από την βιολογική, άρα την περισσότερο υλική της, διάσταση. Ορίζεται ταυτόχρονα από τη βιολογική, την ψυχική και την πνευματική της διάσταση. Η ψυχική διάσταση της υγείας είναι πιο αφηρημένη και για αυτό λιγότερο εύκολα μετρήσιμη. Η δε πνευματική διάσταση της υγείας είναι άυλη και καθόλου μετρήσιμη.(*)
Την περιπλοκότητα που έχει να αντιμετωπίσει ο ανθρώπινος νους στην προσπάθεια ομαδοποίησης υγειών και ασθενών ομάδων ανθρώπων, θεωρείται ότι ξεπερνά ο κατάλληλος αλγόριθμος των υπολογιστικών συστημάτων, αλλά και πάλι του διαφεύγουν οι άυλες ποιοτικές διαστάσεις, τις οποίες, όσο κι αν προσπαθήσει να «συλλάβει», τόσο θα διαπιστώνει την αναξιοπιστία του. Γιατί όσο κι αν είναι προβλέψιμο ον ο άνθρωπος διακατεχόμενος από τη δύναμη της συνήθειας, τόσο είναι και απρόβλεπτος, έτοιμος να διαφοροποιηθεί από τον ίδιο του τον εαυτό, να «ξεφύγει», να κάνει αυτό που δεν περίμενε ποτέ κανείς – σπανίως για μεγάλα και σοβαρά θέματα, και συχνά για ασήμαντα και καθημερινά θέματα. Αυτό το χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους είναι η ανθρωπινότητά του, είναι το μεγαλείο και η αθλιότητά του.
Υγεία, λοιπόν, δεν είναι η απουσία ασθένειας. Υγεία δεν είναι να μην είσαι ασθενής και να φυτοζωείς πέντε μέρες την εβδομάδα περιμένοντας να έρθει το Σαββατοκύριακο. Υγεία δεν είναι να μην είσαι ασθενής και να περιμένεις 10-11 μήνες το χρόνο για να έρθουν οι διακοπές. Υγεία δεν είναι να μην είσαι ασθενής και να περιμένεις ή να κυνηγάς την ευτυχία, που διαρκώς σου ξεφεύγει ή θέλεις κι άλλη. Υγεία είναι πολύ περισσότερα πράγματα και δεν θα προσπαθήσω να κάνω έναν ολοκληρωμένο ορισμό σε αυτό το σημείωμα, αλλά θα επιλέξω να πω ότι υγεία είναι η αλήθεια της καθημερινότητας. Να τη βλέπεις κατάματα αυτή την αλήθεια και να τη ζεις, με χαρά και αγωνιστικότητα. Εξάλλου μόνον έτσι μπορεί να ελεγχθεί η καθημερινότητα, και είναι έμφυτη ανάγκη του ανθρώπου να ορίζει, να ελέγχει την καθημερινότητά του. Αυτός είναι και ο τρόπος να την αλλάζει σε μια ευέλικτη προσπάθεια καλύτερης προσαρμογής του μέσα σε αυτήν, πράγμα που θα μπορούσε να καθορίζει τον πλούτο-φτώχια του.
Στην καθημερινότητά μας μπορούμε να ορίζουμε την καθαρότητα του μυαλού μας και την καλλιέργειά του (λογική, συναίσθημα, γνώση), τις σχέσεις μας μέσα στην οικογένεια, τις σχέσεις μας στη γειτονιά, στην ενορία, στην κοινότητά μας, την επιλογή της εργασίας μας, τις καλλιτεχνικές μας προτιμήσεις, τον τρόπο της ζωής μας, την αξιοποίηση του τόπου μας (γεωγραφική θέση) και του χρόνου μας (ιστορική συγκυρία). Θα ήταν ουτοπικό να πιστεύουμε ότι είναι δυνατή η ελεύθερη από επιδράσεις άσκηση προσωπικού ελέγχου σε όλα όσα αναφέραμε. Υπάρχουν πολλές εξωτερικές προσπάθειες παρείσφρησης και αλλοίωσης των προσωπικών προσπαθειών για διάφορους λόγους. Η αντίσταση μπορεί να περιορίσει τις εξωτερικές επιδράσεις, να αποτρέψει την αφομοίωση όπου δεν χρειάζεται και να επιτρέψει τη διαφοροποίηση όπου χρειάζεται, ως το σημείο εκείνο που το πρόσωπο «ανήκει» μεν, δεν αλλοτριώνεται δε. Με αυτή την αντίσταση, πιστεύω ότι οι συλλογισμοί μου καταλήγουν στη δυνατότητα του ανθρώπου να ορίζει την υγεία και τον πλούτο του.
#mentalhealth as a matter of #culture
#health #wealth #physical #mental #spiritual #social #economic #political #environment #wellbeing
#clevercareer_psychology #fieldresearch #openscience #clevercareer #ioannatriperina
(*) Σχόλιο:
Ο πατήρ Σταύρος Κοφινάς έχει ευχηθεί να γίνουμε η φάτνη όπου θα γεννιέται ο Χριστός στη φτωχή καρδιά μας (Σώμα), ώστε να κάνει μέσα από εμάς, όλα αυτά που θέλουμε αλλά δεν μπορούμε μόνοι μας, να γίνουμε επίσης οι ταπεινοί εκφραστές της αγάπης του Θεού (Ψυχή) και θερμοί φορείς του Αγίου Πνεύματος (Πνεύμα). Οι λέξεις εντός παρενθέσεων δικές μου για να καταδείξω την τρισυπόστατη ανθρώπινη φύση μέσα από μια υπέροχη περιεκτική ευχή!
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 11 Μαΐου 2022.
Ποιμαντική Διακονία στο Χώρο της Υγείας
Για δεύτερη φορά, μετά από τέσσερα χρόνια, φέτος θα πάρω μέρος σε ένα σημαντικό συνέδριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την ποιμαντική διακονία στο χώρο της υγείας που συντονίζει ο π. Σταύρος Κοφινάς. Έχω μάλιστα τη χαρά και την τιμή να είμαι μέλος της γραμματείας του συνεδρίου.
Άλλοι, καταλληλότεροι από εμένα, που διακονούν στο χώρο της υγείας και συμμετέχουν από το 2008 στο συνέδριο που γίνεται κάθε τρία χρόνια, είναι πολύ αξιότεροι να κάνουν την προσπάθεια που αναλαμβάνω εδώ με δική μου πρωτοβουλία. Στο σημείωμα αυτό θέλω απλώς να κάνω με τον τρόπο μου την επεξήγηση των λέξεων/εννοιών που δεν είναι ευρέως γνωστές και που πιστεύω ότι διευρύνουν τους ορίζοντες των διακονούντων στο χώρο της υγείας ( ως φάρος, ως σημείο αναφοράς, ως πυξίδα ; ) για να πλεύσουν μάλλον περισσότερο πλήρεις στα δύσκολα νερά του τομέα μας αυτούς τους τρικυμιώδεις καιρούς.
Για όσους λοιπόν δεν γνωρίζουν και ενδιαφέρονται θα εξηγήσω τι είναι η «ποιμαντική διακονία» για να γίνει κατανοητός ο γενικός σκοπός του συνεδρίου.
Για όλους εμάς που εργαζόμαστε στο χώρο της υγείας υπάρχει μία χριστιανική λέξη που περιγράφει το έργο μας: διακονία. Η λέξη «διακονία» είναι αρχαία ελληνική και σημαίνει βοήθεια, υπηρεσία, εξυπηρέτηση, μέριμνα. Είναι μια λέξη που έχει εκκλησιολογική βάση και θεολογικές διαστάσεις.
Ο Χριστός στο Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο λέει: «...ἀλλ᾿ ὃς ἐὰν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος· καὶ γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι…» (Μαρκ. 10, 43-45).
Η πρόσκληση του Χριστού είναι προς όλους: η διακονία αφορά όλα τα μέλη της εκκλησίας, κληρικούς και λαϊκούς. Όλα τα μέλη της εκκλησίας έχουν τη δυνατότητα να είναι σημαντικά και σπουδαία (ο πρώτος και ο μέγας), όταν διακονούν το συνάνθρωπό τους (ο δούλος και ο διάκονος). Συνεπώς οι εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας δεν διαφέρουν από όλους τους άλλους στη διακονία των συνανθρώπων τους, παρά μόνον όσον αφορά στις επιστημονικές τους γνώσεις, στον τομέα της εξειδικευμένης δράσης τους. Όλοι διακονούμε, αλλά ο καθένας έχει τον δικό του τομέα διακονίας τόσο για λόγους λειτουργικής οργάνωσης, όσο για λόγους ουσιαστικής προσφοράς γνώσεων και εμπειρίας.
Διακονώντας το συνάνθρωπο, ως άνθρωποι και οι ίδιοι οι επιστήμονες και επαγγελματίες υγείας, απευθυνόμαστε στην τρισυπόστατη ανθρώπινη φύση: σώμα, ψυχή και πνεύμα. Ο ψυχολόγος, για να ξεχωρίσω τη δική μου επιστημονική και επαγγελματική ιδιότητα από τις υπόλοιπες στο χώρο της υγείας για ευνόητους λόγους, δεν μπορεί παρά να απευθύνεται στην τρισυπόστατη φύση, αφού είναι μία ουσία με τρεις διαστάσεις. Ο ψυχολόγος λοιπόν μελετά θεωρίες και εφαρμόζει πρακτικές για την ψυχολογική θεραπεία του ανθρώπου, η οποία μπορεί να έχει κεντρικό άξονα την ψυχή, αλλά την προσεγγίζει συνεκτικά με το σώμα και το πνεύμα. Το έργο άλλων επιστημόνων επαγγελματιών μπορεί να έχει ως κεντρικό άξονα το σώμα (ιατρός, φυσικοθεραπευτής, διατροφολόγος κλπ.) αλλά επίσης σε συνοχή και συνάρτηση με το σώμα και το πνεύμα. Επίσης, το έργο των επιστημόνων επαγγελματιών θεολόγων έχει ως κεντρικό άξονα το πνεύμα των ανθρώπων, αλλά σε συνοχή και συνάρτηση με την ψυχή και το σώμα.
Για λόγους τεχνικής φύσεως, ας διαχωρίσουμε τα τρία συστατικά της ενιαίας ύπαρξης:
Όταν το σώμα ασθενεί, χρειάζεται σωματική άσκηση, καλλιέργεια, θεραπεία.
Όταν η ψυχή ασθενεί, χρειάζεται ψυχική καλλιέργεια, άσκηση, θεραπεία.
Όταν το πνεύμα ασθενεί, χρειάζεται πνευματική καλλιέργεια, άσκηση, θεραπεία.
Συνεκτικά, όταν ο άνθρωπος ασθενεί, χρειάζεται σωματική άσκηση, ψυχική θεραπεία και πνευματική καλλιέργεια (ή σωματική θεραπεία, ψυχική καλλιέργεια και πνευματική θεραπεία, ή σωματική καλλιέργεια, ψυχική άσκηση και πνευματική άσκηση· οι λέξεις προσπαθούν να διακρίνουν λεπτές διαφορές που αφορούν τεχνικές λεπτομέρειες ουσιαστικής σημασίας. Η διακονία είναι ο τρόπος να παρασχεθούν όλες αυτές οι βοήθειες άσκησης, καλλιέργειας, θεραπείας, κι ακόμα θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ανάπτυξης, καθοδήγησης, συμβουλευτικής κλπ. Η αναλογία στην οποία ένας άνθρωπος χρειάζεται την κάθε μία από αυτές τις παρεμβάσεις (σωματική, ψυχική, πνευματική), καθορίζεται από τις ιδιαίτερες ανάγκες του, την προσωπικότητά του, το περιβάλλον του κλπ., αλλά -επιστημονικά και εμπειρικά διαπιστώνουμε ότι- καμία πτυχή δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συνδρομή των άλλων δύο. Το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο υγείας του παγκόσμιου οργανισμού υγείας, συμπεριλαμβάνει ουσιαστικά τις τρεις αυτές διαστάσεις, της σωματικής, της ψυχικής και της πνευματικής υγείας, αν και στην τρίτη διάσταση δίνει ένα πιο "κοσμικό" όνομα, αυτό της κοινωνικής υγείας.
Η πνευματική υγεία σχετίζεται με την έννοια της ποιμαντικής. Η «ποιμαντική» είναι μια επίσης χριστιανική λέξη. Από την ηλεκτρονική τάξη “Ποιμαντική Θεολογία» της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών που βρίσκεται ανοιχτή στο διαδίκτυο, μαθαίνουμε τι είναι η ποιμαντική. Ποιμαίνω σημαίνει βόσκω και ποιμένας είναι ο βοσκός.
Στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός λέει: «…καὶ δώσω ὑμῖν ποιμένας κατὰ τὴν καρδίαν μου, καὶ ποιμανοῦσιν ὑμᾶς ποιμαίνοντες μετ' ἐπιστήμης…» (Ιερ. 3, 15).
Ο Θεός επιθυμεί να δώσει στο λαό του ποιμένες, που έχει επιλέξει με την καρδιά του, οι οποίοι θα ποιμάνουν το λαό με επιστήμη, όχι πρόχειρα και χωρίς γνώσεις. Η ποιμαντική είναι λοιπόν η επιστήμη που έχει ως αντικείμενό της το ποιμαντικό έργο, έργο που αφορά στην πνευματική ανάπτυξη των ποιμαινόμενων. Και αφού ο ποιμένας είναι ο βοσκός, οι πυμαινόμενοι είναι το κοπάδι του. Την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης οι άνθρωποι ήταν κυρίως γεωργοί και βοσκοί και από την καθημερινή τους εμπειρία εμπνέονται για το λεξιλόγιό τους. Ο βοσκός βρίσκεται κοντά στα ζώα του κοπαδιού του όλες τις εποχές του χρόνου και τις περισσότερες ώρες τις ημέρας, μπορεί να τα κρατάει στα χέρια του, ακούει την καρδιά τους, τα βλέπει να χαίρονται ή να λυπούνται και βιώνει μαζί τους τα ίδια συναισθήματα. Ο βοσκός προσέχει το κοπάδι του κοιτώντας χαμηλά στη γη, ψηλά στον ουρανό και πέρα στον ορίζοντα, για να τα προφυλάξει από τον καιρό και τους κινδύνους, έχοντας μνήμη του μέλλοντος που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο με την εναλλαγή των εποχών. Πρωταρχικό σκοπό της ποιμαντικής αποτελεί το προσωπικό κάλεσμα του κάθε ανθρώπου, να ενταχθεί στη μοναδική και αληθινή ποίμνη του Αρχιποίμενος Χριστού, να ενταχθεί δηλαδή στο σώμα της Εκκλησίας, κεφαλή της οποίας είναι ο Χριστός, με απώτερο σκοπό τη σωτηρία του πεπτωκότος ανθρώπου με τη χάρη του Θεού, θεραπεύοντας την κτιστή φύση του και σώζοντάς τον από τη φθορά του θανάτου.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος έλεγε, σε ελεύθερη απόδοση, ότι σκοπός της ποιμαντικής είναι να δώσει φτερά στην ψυχή, μεταφέροντάς την από τον κόσμο (σώμα), στον Θεό (πνεύμα): «…πτερῶσαι ψυχὴν, ἁρπάσαι κόσμου, καὶ δοῦναι Θεῷ… εἰσοικίσαι τε τὸν Χριστὸν ἐν ταῖς καρδίαις διὰ τοῦ Πνεύματος…» (Ἀπολογητικός τῆς εἰς τόν Πόντον φυγῆς, Λόγος Β΄, PG 35, 432), συμπεριλαμβάνοντας την τρισυπόστατη διάσταση της ανθρώπινης φύσης.
Μετά την προσπάθεια κατανόησης των δύο εννοιών, καταλήγουμε σε μια απλή περιγραφή της ποιμαντικής διακονίας ως παροχής βοήθειας με τη χάρη του Θεού στον συνάνθρωπο με σκοπό την πνευματική άσκηση, καλλιέργεια, ανάπτυξη, καθοδήγηση, θεραπεία, όπου στο χώρο της υγείας έχει εκκλησιολογικό υπόβαθρο και επιστημονικές βάσεις και απευθύνεται στο σώμα της εκκλησίας, σε όλους δηλαδή τους ανθρώπους.
Από όποια θέση κι αν ξεκινήσει κάποιος, της ψυχής, του σώματος ή του πνεύματος, ο σκοπός είναι να ενώσει, να συνδέσει, να συνεργαστεί με τις άλλες δύο, ώστε να πετύχει την υγεία του ανθρώπου. Το συνέδριό μας παρουσιάζει αυτή τη συνεργασία των ανθρώπων που διακονούν στο χώρο της υγείας, προσκαλώντας γιατρούς, θεολόγους, ψυχολόγους και άλλους επιστήμονες, επαγγελματίες, εθελοντές, φοιτητές και ενδιαφερόμενους, να συμμετέχουν στις εργασίες του. Οι προσκεκλημένοι ομιλητές και οι σύνεδροι θα μοιραστούμε τις εμπειρίες μας, με τη χάρη του Θεού, από τη μέριμνα και τη συνεργασία μας για την υγεία, ψυχική, σωματική και πνευματική. Σύντομα θα ανακοινωθεί το πρόγραμμα του 5ου Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα:
«Φροντίζοντας για την ανθρωπότητα σήμερα,
Μεριμνούμε για την ανθρωπότητα του αύριο».
Ρόδος 5-9 Οκτωβρίου 2022.
#mentalhealth as a matter of #culture
#health #physical #mental #spiritual #social #economic #political #environment #wellbeing
#pastoralhealth #faith based #needs
#clevercareer_psychology #fieldresearch #openscience #clevercareer #ioannatriperina
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 10 Μαΐου 2022.
Σημειώσεις:
1.
Ο π. Βασίλειος Θερμός λέει ότι «η πνευματική φροντίδα δεν αντιστοιχεί σε κάποιο τρίτο συστατικό του ανθρώπου, το πνεύμα, επιπρόσθετα με την ψυχή και το σώμα. Πνευματική είναι η φροντίδα όταν αγκαλιάζει ψυχή και σώμα με μια άλλη προοπτική, την Χριστιανική, που βρίσκεται πιο πέρα από την ψυχολογική. Δεν εντάσσεται δηλαδή μέσα στο βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο».
Πράγματι, είναι αυθαίρετη η ένταξη της πνευματικής διάστασης στο βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο, και αναλαμβάνω την ευθύνη της αυθαιρεσίας. Καταδεικνύει όμως την ανάγκη του κοσμικού ανθρώπου να "φέρει" τον Θεό κοντά στον κόσμο που πάει να τον εξορίσει, ως κάτι πολύ έξω από αυτόν που δεν μπορεί να το συλλάβει και δεν το χρειάζεται. Με αγνή πρόθεση, είναι η προσπάθεια να ενσωματώσει τη Θεία χάρη ως ελευθερία (όχι ως κατάκτηση) μέσα στη ζωή του. Δεν υποτάσσει η αντίληψη μου το πνεύμα μέσα στο "κλουβί" του βιοψυχοκοινωνικού μοντέλου ("κλουβί" γιατί είναι αντιληπτική κατασκευή και αυτό), αλλά το βάζει να φτερουγίζει από πάνω του και παντού. Το φτερούγισμά του δίνει κατ' ελάχιστον το χρώμα και τη θερμοκρασία της σύνθεσης και είναι αυτά που ζωντανεύουν μια εικόνα (ενώ στο μέγιστο βαθμό δίνει το παν). Φυσικά δεν πρόκειται για μια λογική αλλά για μια συναισθηματική προσέγγιση του πνεύματος, άρα δεν διεκδικεί επιστημονική εγκυρότητα. Απορρέει από τη διάθεση των σύγχρονων ανθρώπων να βάλουμε το πνεύμα στη ζωή μας, με τα πενιχρά μέσα που διαθέτουμε...
Προσπαθώντας να αντιληφθούμε την τρισυπόστατη φύση του ανθρώπου θα λέγαμε ότι δεν πρόκειται για τρία ξεχωριστά και ανεξάρτητα μεταξύ τους μέρη που συνδέονται ή αποσυνδέονται: το σώμα, την ψυχή και το πνεύμα. Μάλλον, ορθότερα, το πνεύμα αγκαλιάζει την ψυχή, η οποία δίνει ζωή στο σώμα. Άρα, το πνεύμα αγκαλιάζει την ψυχή και το σώμα γιατί τα τρία μαζί αποτελούν ενότητα. Και μην νομίσουμε ότι το σώμα δεν έχει αξία χωρίς την ψυχή. Κατά κάποιον τρόπο, στην αξία της κάθε υπόστασης έρχεται να προστεθεί η αξία της άλλης. Ας μας συγχωρεθεί η αδυναμία λεκτικής έκφρασης και τα λάθη στην προσπάθεια να συλλάβουμε το ασύλληπτο, με αγνές προθέσεις.
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 6 Ιουνίου 2022.
2.
Το βίντεο του συνεδρίου, Ρόδος 5-9 Οκτωβρίου 2022.
Επιστήμονες Υγείας και Εκκλησία
Πώς οι
επιστήμονες και γενικά οι λειτουργοί στον τομέα της υγείας και πρόνοιας, και οι
φροντίδες που προσφέρουν, εντάσσονται στην Εκκλησία; Και τι είναι η Εκκλησία;
Η Εκκλησία δεν είναι ο ναός, η διοίκηση, η οργάνωση, η εξουσία, αλλά είναι η
κοινωνία, η συνύπαρξη, η συμβίωση, η συνοχή, η συμμετοχή, η συνοδοιπορία, η
συνομιλία. Στην Εκκλησία, ούτε υπακούουν πολλοί σε έναν, ούτε δεν υπακούει
κανένας σε κανέναν, αλλά υπακούουν όλοι σε όλους. Στην Εκκλησία οι άνθρωποι
μοιράζονται με τους άλλους τον εαυτό τους, τη ζωή τους, τον χρόνο τους, τις
ανησυχίες τους, τη δημιουργικότητά τους, τη χαρά τους, τη λύπη τους, την
απόγνωσή τους, την ελπίδα τους (π. Φ. Φάρος, 1998). Μέσα στην Εκκλησία, οι άνθρωποι αγωνίζονται
διαρκώς να μετακινηθούν από τον ατομικισμό, τον ανταγωνισμό και το ναρκισσισμό
στην εκκλησιαστικότητα. Χωρίς να αποτελούν ήδη μια στατική κοινωνία "καθαρών"
που έχουν φθάσει στο τέρμα, προσπαθούν διαρκώς να προχωρούν πιο πέρα
μετανοώντας, αλλάζοντας νου, μεταβάλλοντας συνεχώς τον κόσμο σε βασιλεία του
Τριαδικού Θεού, του Θεού της Αγάπης.
Στο
5ο Διεθνές Συνέδριο του Δικτύου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την
Ποιμαντική Διακονία στο χώρο της Υγείας θα ακούσουμε μελέτες περιπτώσεων και θα
εξετάσουμε πώς οι επιστήμονες και γενικά οι λειτουργοί στον τομέα της υγείας και
πρόνοιας, και οι φροντίδες που προσφέρουν, εντάσσονται στην Εκκλησία.
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 16 Ιουλίου 2022.
Πρόγραμμα Συνεδρίου 2022
Το πρόγραμμα του 5ου Διεθνούς Συνέδριου του Δικτύου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Ποιμαντική Διακονία στο χώρο της Υγείας με λίγα βιογραφικά στοιχεία των ομιλητών.
«Φροντίζοντας για την ανθρωπότητα
σήμερα,
Μεριμνούμε για την ανθρωπότητα του αύριο».
Ρόδος 5-9 Οκτωβρίου 2022.
Μπορεί να θεραπευτεί η σημερινή διχόνοια;
Ένας απάνθρωπος και εχθρικός Χριστός: οι ποιμαντικές συνέπειες μίας παρεννοημένης θεολογίας
Ίαση και δαιμόνια στην Καινή Διαθήκη
Η Λειτουργία εν ώραις κρίσεων
Οι δυσκολίες στην ποιμαντική διαμόρφωση
Fr. Arnaldo Pangrazzi
Η ενορία σήμερα και αύριο
Workshop
Το τραύμα του πολέμου στο στρατό και στους πρόσφυγες
Fr. Pavlos Perletti
Stephan Steele
Η οικογένεια του μέλλοντος
Οι ποιμαντικές προκλήσεις στην εκκλησιαστική κατήχηση σήμερα
Το όραμα των νέων σήμερα
π. Νικόλαος Δουληγέρης
Το διαδίκτυο και η κοινωνικότητα
Μανώλις Σφακιανάκης
Ιατρική Επιστήμη και Εκκλησία: αναπτύσσοντας μια σχέση συνεργασίας
π. Ιωάννης Κοκάκης, Fr.Simeon Menne, Fr. Gerardo Dueñas Pérez,
Η τρίτη ηλικία και το μέλλον των μονάδων γερόντων
Κίμων Βολίκας
© Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Θήβα, 9 Σεπτεμβρίου 2022.
Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Ψυχολόγος BSc MSc
αρ.αδείας: 3750/19.5.97
Έδρα CleverCareer: Γληνού Δημ. 38, 32200 Θήβα, Βοιωτία, Ελλάδα | T. +302262302619 | K. +306977702872
gmail: ioannatriperina
copyright Ι.Ν.Τ, 2000-2022
Υπηρεσίες | Βιογραφικό | Άρθρα | Επικοινωνία
Χαιρόμαστε να συνδεθούμε μαζί σας
