Η πανδημία της νόσου του κορoνoϊού 2019 (COVID-19) δημιούργησε μια κατάσταση υψηλού στρες: το στρες της βιοαπειλής, του εγκλεισμού, της απομόνωσης, της έλλειψης της αφής, που είχε δυσμενείς επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Σε αυτό το στρες διαμεσολάβησαν παράγοντες όπως η αντίληψη της εξουσίας και του τρόπου διαχείρισης της κρίσης ανάλογα με προυπάρχουσες πεποιθήσεις, η στάση ως προς την αλλαγή και το άγνωστο "μετά", κλπ. Σε ψυχοπιεστικά γεγονότα, δεν αντιδρούν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Παράγοντες που επηρεάζουν τον τρόπο αντίδρασης είναι η ένταση του συμβάντος, η προσωπικότητα του ανθρώπου, η προηγούμενη εμπειρία του σε παρόμοια συμβάντα, η ύπαρξη κοινωνικού δικτύου υποστήριξης, η σωματική υγεία του, το ιστορικό ψυχικής υγείας, το πολιτισμικό υπόβαθρο, η ηλικία του, και η ευαλωτότητά του (πχ. ειδικές ανάγκες, μονογονεικότητα, εγκυμοσύνη, εγκλεισμός, φτώχια κλπ.). Ο σεβασμός στις διαφορετικές αντιδράσεις είναι ταυτόσημος με τον σεβασμό στις διαφορετικές ανάγκες.

Πρόσωπα με προυπάρχουσες διαταραχές ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με σοβαρές ψυχικές ασθένειες, επηρεάστηκαν ιδιαίτερα από υποτροπή, δυσκολίες στη λήψη των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, απομόνωση, επιδείνωση συμπτωμάτων ως αντίδραση σε πληροφορίες και συμπεριφορές που σχετίζονται με την πανδημία.

Οι επιπτώσεις στον γενικό πληθυσμό από την καραντίνα και την μακροχρόνια αποστασιοποίηση περιλαμβάνουν άγχος, κατάθλιψη, ευερεθιστότητα, θυμό, φοβικά συμπτώματα, αυπνία, κρίσεις πανικού, συναισθηματική εξάντληση, συμπτώματα μετατραυματικού στρες και σε ακραίες περιπτώσεις αυτοκτονία.

Πρόσωπα με μαθησιακές δυσκολίες και νευροαναπτυξιακές διαταραχές επηρεάζονται από αλλαγές και διαταραχές στην υποστήριξη και στη ρουτίνα, απομόνωση και μοναξιά. 

Οι γηραιότεροι και ιδιαίτερα αυτοί με πολλαπλή συνοσηρότητα επηρεάζονται από ζητήματα όπως η απομόνωση, η μοναξιά, η φροντίδα για το τέλος της ζωής και το πένθος, τα οποία μπορεί να επιδεινώνονται από το λεγόμενο ψηφιακό χάσμα. Αντιστοίχως επηρεάζονται και τα μέλη της οικογένειας που φροντίζουν τους γηραιότερους, είτε ζουν κοντά, είτε μακριά τους.

Οι επαγγελματίες και οι άνεργοι επιβαρύνονται από την αβεβαιότητα, όσον αφορά τα οικονομικά και την τύχη τους στο μέλλον.

Οι άνθρωποι με χρόνιες ασθένειες και υποκείμενα νοσήματα,
οι μαθητές και οι φοιτητές,
ο κατάλογος είναι μακρύς,
καθώς όλοι επηρεάζονται για διαφορετικούς λόγους και αντιδρούν με τον τρόπο τους.

Οι πιο αποτελεσματικές στρατηγικές διαχείρισης της κρίσης της πανδημίας covid-19, υιοθετούνται από ανθρώπους που διαθέτουν ψυχική ευημερία και ανθεκτικότητα.
Να ποιοι είναι αυτοί, σύμφωνα με την ψυχολογική έρευνα:
Οι άνθρωποι
- που ζουν τη ζωή τους με νόημα, έχοντας σκοπό με ιδιαίτερη προσωπική σημασία.
- που έχουν αυτοεπίγνωση: γνωρίζουν τις δυνατότητες και τις αδυναμίες τους.
- που έχουν αυτονομία και αυτοέλεγχο στις καθημερινές κινήσεις και αποφάσεις τους.
- που έχουν καλές και λειτουργικές σχέσεις.
- που αξιοποιούν ευκαιρίες μάθησης και ασχολούνται με την προσωπική τους ανάπτυξη.
- που οργανώνουν τον ημερήσιο χρόνο τους ώστε να τον αξιοποιούν με το κατάλληλο για αυτούς πρόγραμμα.

Τρόποι για να αποκτήσετε ψυχική ευημερία και ανθεκτικότητα:
Συνδεθείτε με φίλους.
Ζητήστε ή προσφέρετε βοήθεια.
Φροντίστε την υγεία σας, τη διατροφή σας, περπατήστε στον καθαρό αέρα και κοιμηθείτε επαρκώς, ξεκουραστείτε.
Μοιραστείτε τις ανησυχίες σας.
Αντιμετωπίστε τα δύσκολα συναισθήματα που σας προκύπτουν (μην τα αποφεύγετε).
Ασχοληθείτε με ενδιαφέροντα που σας γεμίζουν.
Εάν δεν μπορείτε να βγείτε έξω, φέρτε το έξω μέσα (ανοίξτε παράθυρα, βάλτε λουλούδια...).
Κρατήστε το μυαλό σας καθαρό, συγκεντρωμένο και δραστήριο.
Ηρεμήστε και εστιάστε την προσοχή σας στο εδώ και τώρα. Θέστε βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους.
 

Στους συνδέσμους που ακολουθούν μπορείτε να διαβάσετε:

Πώς μπορούν να κατανοήσουν οι άνθρωποι τις ψυχικές διαταραχές καθώς αλλάζουν οι αντιλήψεις τόσο για τη διάγνωσή τους όσο και για την αντιμετώπισή τους;

Πώς μπορούν να το αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι που βιώνουν καταθλιπτικά συναισθήματα, άγχος, πανικό, υπερφαγία;

Πώς προάγεται η ψυχική υγεία μέσω της ανάπτυξης της πλαστικότητας της νόησης;

Πώς διεξάγεται ο αγώνας για ζωή στη χρόνια ασθένεια, καθώς μάλιστα εγκαθιδρύεται πλέον αναπόφευκτα η πεποίθηση στον κοινό νου ότι η ασθένεια είναι μέρος της υγείας;

Ποια είναι τα πιο φλέγοντα ζητήματα της ψυχικής υγείας στον κόσμο τα τελευταία χρόνια;

copyright 20.4.2020, αναθεώρηση 30.1.2021, I.N.Τριπερίνα